Trong thế giới đầu tư mạo hiểm, nơi những quyết định lớn có thể thay đổi cục diện, SoftBank Group đang thực hiện một cuộc “lột xác” đầy kịch tính. Vào ngày 18 tháng 9 năm 2025, tập đoàn Nhật Bản công bố kế hoạch sa thải gần 20% nhân sự của Vision Fund – quỹ đầu tư hàng đầu – tương đương khoảng 9 người trong đội ngũ 44 thành viên, để dồn nguồn lực vào các khoản đầu tư AI quy mô lớn tại Mỹ. Đây là vòng cắt giảm thứ ba kể từ năm 2022, nhưng lần này không xuất phát từ thua lỗ mà từ chiến lược “high-risk, high-reward” của nhà sáng lập Masayoshi Son, người đang đặt cược lớn vào trí tuệ nhân tạo để đưa SoftBank trở lại đỉnh cao.
Vision Fund, từng nổi tiếng với những khoản đầu tư khổng lồ như WeWork dẫn đến thiệt hại hàng tỷ USD, nay đang chuyển hướng từ mô hình đầu tư startup đa dạng sang tập trung vào AI. Theo nội bộ memo được Reuters tiếp cận và nguồn tin thân cận, đội ngũ còn lại sẽ ưu tiên hỗ trợ các dự án tham vọng của Son, như Stargate – kế hoạch xây dựng mạng lưới trung tâm dữ liệu khổng lồ trị giá 500 tỷ USD tại Mỹ, hợp tác với OpenAI. Điều này đánh dấu sự trở lại với phong cách “cược lớn” của Son, người từng là người tiên phong ủng hộ AI, sau giai đoạn buộc phải “de-risk” và bán tài sản để khôi phục uy tín.
Kết quả kinh doanh gần đây của Vision Fund thực sự ấn tượng: quý trước, quỹ ghi nhận hiệu suất tốt nhất kể từ tháng 6 năm 2021, nhờ lợi nhuận từ cổ phiếu công khai như Nvidia và Coupang của Hàn Quốc. Tuy nhiên, thay vì mở rộng đội ngũ, SoftBank chọn tinh gọn để tập trung vào “các khoản đầu tư táo bạo, có niềm tin cao vào AI và công nghệ đột phá”, theo tuyên bố từ người phát ngôn Vision Fund. Điều này phản ánh chiến lược dài hạn: Xây dựng hệ sinh thái từ chip đến trung tâm dữ liệu và mô hình nền tảng, nhằm hỗ trợ sự bùng nổ AI tương lai.
Credit: The Business Times
Trong 12 tháng qua, Son đã rót 9,7 tỷ USD vào OpenAI qua Vision Fund 2 – quỹ quản lý khoảng 65,8 tỷ USD. SoftBank còn mua lại Graphcore và Ampere Computing, nắm cổ phần tại Intel và Nvidia, đồng thời xoay quanh báu vật Arm – nhà thiết kế chip. Những động thái này nhằm tạo chuỗi cung ứng toàn diện cho AI, nhưng cũng đi kèm rủi ro thực thi cao, như trì hoãn gần đây ở dự án Stargate Mỹ và liên doanh với OpenAI tại Nhật Bản. CFO Yoshimitsu Goto trấn an rằng SoftBank có lượng tiền mặt “rất an toàn” 4 nghìn tỷ yên (khoảng 27 tỷ USD) từ báo cáo lợi nhuận tháng 8.
Cuộc tái cấu trúc của Vision Fund không chỉ là về con số nhân sự; nó là minh chứng cho sự liều lĩnh của Masayoshi Son trong một kỷ nguyên AI đầy biến động. Sau những thất bại đắt giá như WeWork, Son đang đánh cược rằng AI – lĩnh vực ông từng tiên đoán sẽ vượt qua não bộ con người – chính là chìa khóa để SoftBank thống trị. Tuy nhiên, chiến lược vốn intensive này có thể mang lại phần thưởng khổng lồ hoặc rủi ro sụp đổ, tùy thuộc vào tốc độ phát triển công nghệ. Trong bối cảnh các quỹ đầu tư khác đang thận trọng, động thái của SoftBank nhắc nhở rằng đổi mới thực sự đòi hỏi sự dũng cảm, nhưng cũng cảnh báo về cái giá của những giấc mơ quá lớn. Liệu Son có lặp lại vinh quang hay bi kịch? Tương lai AI sẽ là câu trả lời.