Xuất khẩu ô tô cũ bùng nổ của Hàn Quốc giảm bớt tác động của thuế quan Mỹ

Từ những bãi đất lầy lội của một công viên giải trí cũ kỹ ven biển Incheon, cách Seoul không xa, hàng chục nghìn chiếc xe cũ đang được xếp dọn quanh đồng hồ, sẵn sàng lên đường chinh phục các chân trời xa xôi. Dưới cái nắng oi bức, những công nhân mồ hôi nhễ nhại buộc chặt dây đai, biến nơi đây thành một cảng xuất khẩu tạm bợ nhưng sôi động – biểu tượng cho sức sống bền bỉ của ngành ô tô Hàn Quốc. Giữa lúc xuất khẩu xe mới sang Mỹ lao dốc vì mức thuế 25% do Tổng thống Donald Trump áp đặt, dòng chảy xe cũ đang trở thành “lá chắn” bất ngờ, giúp nền kinh tế xứ sở kim chi duy trì nhịp điệu tăng trưởng ấn tượng.

Kể từ tháng 3/2025, khi Trump công bố thuế quan lên xe hơi nhập khẩu, xuất khẩu ô tô của Hàn Quốc sang Mỹ – thị trường lớn nhất – đã giảm sút liên tục suốt sáu tháng liền. Thế nhưng, bức tranh toàn cầu lại sáng sủa hơn nhiều: Xuất khẩu ô tô tổng thể tăng trưởng ba tháng liên tiếp, nhờ vào kỷ lục từ phân khúc xe cũ. Theo Bộ Thương mại Hàn Quốc, tháng 8/2025 chứng kiến kim ngạch xuất khẩu ô tô đạt 5,5 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm trước và là mức cao nhất từ trước đến nay. Trong đó, xe cũ đóng góp 711,5 triệu USD, tăng vọt 35%, chiếm 13% giá trị và một phần tư về số lượng, theo Viện Nghiên cứu Phân phối Ô tô Cũ Hàn Quốc.

Sức hút của những chiếc Hyundai và Kia “lão làng” nằm ở nhu cầu khổng lồ từ Nga, Trung Á và Trung Đông – những thị trường mà xe Hàn được ưa chuộng hơn đối thủ Nhật Bản nhờ thiết kế phù hợp với việc lái bên phải đường. Đồng won yếu đi so với USD đã làm giá xe trở nên cạnh tranh hơn, biến xuất khẩu xe cũ thành “ngôi sao” bất đắc dĩ. Kevin Seol, một nhà buôn gửi đi khoảng 100 chiếc mỗi tháng, chia sẻ với nụ cười khiêm tốn: “Chúng tôi ngại tự nhận mình là mặt hàng xuất khẩu ngôi sao, nhưng con số không nói dối – ngành này đang góp phần lớn vào cán cân thương mại quốc gia”. Từ tháng 1 đến tháng 6/2025, Hàn Quốc đã xuất khẩu 437.151 chiếc xe cũ, trị giá 3,9 tỷ USD, tăng 72% về giá trị và lập kỷ lục mới cả về số lượng lẫn doanh thu.

Credit: CNA

Thuế quan Mỹ, dù là “cú đấm” đau đớn cho xe mới, lại có thể vô tình thúc đẩy phân khúc xe cũ. Shin Hyun-do, giám đốc Viện Nghiên cứu Phân phối Ô tô Cũ Hàn Quốc, phân tích: “Nếu thuế lên xe mới tăng cao, giá xe toàn cầu sẽ leo thang, kéo theo giá xe cũ. Điều này có thể tạo thêm nhu cầu, nhưng cũng đẩy chi phí lên”. Trong nửa đầu năm, Hàn Quốc bán nhiều xe cũ hơn xe mới sang Trung Đông, và doanh số sang Nga tăng 40% trung bình hàng tháng. Nhu cầu từ Nga và các đối tác như Kyrgyzstan bùng nổ kể từ cuộc chiến Ukraine, khi Nhật Bản hạn chế xuất khẩu xe cũ lớn sang Nga từ năm 2023, trong khi Hàn Quốc chỉ cấm xe dung tích từ 2.000 cc trở lên từ năm 2024 – và một phần trong số đó vẫn “lách” qua Trung Á.

Dù vậy, đằng sau sự bùng nổ là những thách thức tiềm ẩn, đặc biệt từ cơ sở hạ tầng yếu kém. Tại trung tâm xuất khẩu xe cũ lớn nhất Incheon – một cánh đồng đất bùn với văn phòng tạm bợ – các nhà buôn như Park Young-hwa, chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Ô tô Cũ Hàn Quốc, than phiền: “Mùa hè, bùn lầy khiến khách hàng khó khăn khi kiểm tra xe, thậm chí chân họ lún sâu.” Syria cấm nhập khẩu xe cũ từ tháng 7/2025 đã là đòn giáng, nhưng chuyên gia dự báo xuất khẩu xe cũ vẫn sẽ lập kỷ lục năm nay. Để nuôi dưỡng “cục nam châm” này, nghị sĩ Đảng Dân chủ cầm quyền Heo Jong-sik đã đề xuất dự luật tháng 4/2025, nhằm xây dựng hệ thống đăng ký nhà xuất khẩu và phát triển các khu phức hợp chuyên dụng. Ông nhấn mạnh: “Xe cũ đã trở thành mặt hàng xuất khẩu chính, chính phủ cần can thiệp để quản lý và thúc đẩy qua chính sách”.

Sâu xa hơn, câu chuyện về xe cũ Hàn Quốc không chỉ là con số kinh tế, mà là minh chứng cho sức thích ứng của một quốc gia từng biến tro tàn chiến tranh thành kỳ tích công nghiệp. Trong khi Bắc Mỹ vẫn lệ thuộc xe mới, Trung Đông và các nước ngoài EU lại ưu ái xe cũ – theo dữ liệu hải quan nửa đầu 2025. Xuất khẩu xe cũ và mỹ phẩm là hai ngành tăng trưởng nhanh nhất về giá trị cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, giúp Hàn Quốc đa dạng hóa thị trường giữa bão tố thương mại. Nhưng nếu không đầu tư hạ tầng, tiềm năng này có nguy cơ bị kìm hãm, biến “lá chắn” thành gánh nặng.

Khi những container xe lăn bánh từ Incheon ra biển cả, chúng mang theo không chỉ kim loại và động cơ, mà còn hy vọng về một nền kinh tế linh hoạt, sẵn sàng đối mặt với gió ngược từ Washington. Hàn Quốc đang chứng minh rằng, trong thế giới thương mại đầy biến động, đôi khi những chiếc xe cũ kỹ lại là chìa khóa cho hành trình mới.