Vithalapur: Thị trấn Ấn Độ biến thành thiên đường Nhật Bản cho kỹ sư ô tô

By Bùi Thị Thanh Thảo

Từng là vùng đất nông nghiệp lặng lẽ ở Gujarat, cách thủ phủ Gandhinagar 75km, Vithalapur giờ đây tràn ngập hương vị của ramen và tempura, vang vọng trong những khách sạn mang tên như Osaka Palace hay Mizuki Ryokan. Không phải ngẫu nhiên, sự chuyển mình của thị trấn công nghiệp bụi bặm này là kết quả của làn sóng đầu tư Nhật Bản, biến nơi đây thành “nhà” cho các kỹ sư và quản lý ô tô đến từ Honda và Suzuki. Trong bối cảnh Ấn Độ đẩy mạnh sản xuất dưới triều đại Narendra Modi, Vithalapur không chỉ là câu chuyện về kinh tế, mà còn là hành trình hòa quyện văn hóa đầy sắc màu, nơi những thách thức về ăn uống và rượu bia đặt ra bài toán thích nghi cho các vị khách Nhật Bản.

Vithalapur bắt đầu thay đổi từ gần một thập kỷ trước, khi Honda khởi công nhà máy sản xuất xe máy tại đây. Suzuki tiếp nối với nhà máy ra mắt cách đây tám năm, và tháng 8 vừa qua đã cho xuất xưởng những chiếc xe điện đầu tiên. Cùng với đó, hàng loạt nhà cung cấp linh kiện ô tô và công ty công nghiệp Nhật Bản khác cũng đổ về, biến cánh đồng lúa mì thành trung tâm sản xuất sôi động. Theo dữ liệu chính phủ, đầu tư trực tiếp từ Nhật Bản vào Ấn Độ đạt 2,5 tỷ USD trong năm tài khóa kết thúc ngày 31 tháng 3 năm 2025, tăng 27% so với bốn năm trước, chủ yếu tập trung vào lĩnh vực ô tô và điện tử. Sự bùng nổ này nằm trong chiến lược của Thủ tướng Modi, thúc đẩy sản xuất trong nước để biến Ấn Độ thành “công xưởng thế giới”.

Nhưng không chỉ nhà máy mọc lên. Dọc các con đường cao tốc quanh Vithalapur, những khách sạn như Mizuki Ryokan, Midori, và AJU Imperial (viết tắt của All Japanese Utility) đã trở thành “ốc đảo” cho hàng trăm nhân viên Nhật Bản làm việc theo hợp đồng dài hạn. Năm nay, tập đoàn Hyatt thậm chí sẽ khai trương một khách sạn 108 phòng tại đây, khẳng định tiềm năng tăng trưởng của thị trấn. Những khách sạn này không chỉ là nơi nghỉ ngơi; chúng là cầu nối văn hóa, mang đến cảm giác thân thuộc cho những người Nhật xa quê giữa lòng Gujarat – một bang nổi tiếng bảo thủ về ẩm thực và lối sống.

Credit: Reuters

Gujarat, quê hương của Modi, là nơi văn hóa ẩm thực chịu ảnh hưởng sâu sắc từ đạo Jain và Hindu, với nhiều người kiêng tuyệt đối thịt và hải sản. Hơn nữa, bang này nằm trong số ít khu vực ở Ấn Độ cấm rượu bia, chỉ cấp phép hạn chế cho người nước ngoài qua một quy trình phức tạp. Đối với các kỹ sư Nhật Bản, vốn quen với sashimi, tempura tôm và rượu sake, đây là cú sốc văn hóa không nhỏ. Những nỗ lực ban đầu để hòa nhập trong các khu dân cư ở thành phố lân cận như Ahmedabad thường thất bại, do thiếu thực phẩm quen thuộc và sự khác biệt lối sống.

Các khách sạn ở Vithalapur đã nhanh chóng lấp đầy khoảng trống này. AJU Imperial, với 110 phòng và thường xuyên đón 100 khách Nhật, là ví dụ điển hình. Khách sạn cung cấp thực đơn sushi với cá nhập từ tận Úc, biển hiệu bằng tiếng Nhật, và cả bồn rửa vệ sinh Toto – một xa xỉ phẩm tại Ấn Độ. Prakash Yadav, nhà sáng lập khách sạn, chia sẻ: “Chúng tôi muốn mang đến sự thoải mái về không gian và ẩm thực để họ tập trung vào công việc”. Những chi tiết như phòng tatami hay thực đơn ramen không chỉ giúp xoa dịu nỗi nhớ nhà, mà còn biến khách sạn thành trung tâm văn hóa Nhật thu nhỏ giữa lòng Ấn Độ.

Tuy nhiên, rào cản rượu bia vẫn là bài toán nan giải. Ở Gujarat, người nước ngoài và khách sạn phải xin giấy phép đặc biệt từ chính quyền để mua rượu, một quy trình kéo dài và đòi hỏi gia hạn thường xuyên, với hạn ngạch nghiêm ngặt. Yadav tiết lộ ông đã chờ giấy phép từ năm 2019 để mở cửa hàng rượu trong khách sạn, nhưng chưa thành công. Kết quả? Các vị khách Nhật phải lái xe ba tiếng đến Ahmedabad để mua lượng rượu được cấp mỗi tháng – một hành trình không hề dễ dàng giữa lịch trình công việc dày đặc.

Sự hiện diện của các kỹ sư Nhật Bản không chỉ thay đổi Vithalapur mà còn tạo ra những câu chuyện giao thoa văn hóa độc đáo. Các khách sạn không chỉ phục vụ người Nhật, mà còn thu hút người dân địa phương tò mò muốn khám phá ẩm thực xa lạ. Những món ăn như tempura hay sushi, vốn xa lạ ở Gujarat, giờ đây xuất hiện trong thực đơn khách sạn, trở thành cầu nối giữa hai nền văn hóa. Trong khi đó, các nhân viên Nhật cũng học cách thích nghi: Họ tôn trọng phong tục địa phương, tìm hiểu về văn hóa Hindu và Jain, và dần chấp nhận những hạn chế về lối sống để hòa nhập.

Nhưng câu chuyện không dừng ở sự hòa hợp. Sự bùng nổ đầu tư Nhật Bản đang đặt áp lực lên hạ tầng Vithalapur. Các khách sạn phải đối mặt với nhu cầu ngày càng tăng, trong khi nguồn cung thực phẩm nhập khẩu và các tiện ích cao cấp như bồn rửa Toto không dễ duy trì. Hơn nữa, sự phụ thuộc vào giấy phép rượu bia làm phức tạp hóa trải nghiệm của người nước ngoài, khiến một số người cảm thấy bị cô lập trong “ốc đảo” của riêng mình. Tuy nhiên, với sự xuất hiện của Hyatt và các dự án mới, thị trấn đang dần mở rộng, hứa hẹn mang đến nhiều dịch vụ hơn để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn.

Vithalapur không chỉ là một thị trấn công nghiệp; nó là biểu tượng cho tham vọng của Ấn Độ trong việc thu hút đầu tư nước ngoài, đồng thời là minh chứng cho những thách thức khi hai nền văn hóa đối lập giao thoa. Các khách sạn như AJU Imperial hay Mizuki Ryokan không chỉ cung cấp nơi ở, mà còn là không gian để các kỹ sư Nhật Bản tìm thấy sự an ủi giữa những khác biệt. Tuy nhiên, những rào cản như cấm rượu bia hay hạn chế ẩm thực nhắc nhở rằng, sự hòa nhập không bao giờ dễ dàng.

Khi Nhật Bản tiếp tục đổ tiền vào Ấn Độ, và Vithalapur từ cánh đồng lúa biến thành trung tâm sản xuất ô tô, câu hỏi đặt ra là: Liệu thị trấn này có thể duy trì sự cân bằng giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc địa phương và nhu cầu toàn cầu? Với làn sóng đầu tư tăng 27% và sự hiện diện của các tên tuổi như Honda, Suzuki, Vithalapur không chỉ là điểm dừng chân của các kỹ sư Nhật Bản – nó là minh chứng sống động cho giấc mơ công nghiệp của Ấn Độ, nơi những tô ramen nóng hổi và những cánh đồng lúa mì kể cùng một câu chuyện về tương lai.