Liệu có cần phẫu thuật cho thoái hóa khớp (osteoarthritis)?

Thoái hóa khớp (OA) là một căn bệnh của khớp, gây ra những cơn đau và có thể khiến các khớp (như ngón tay, đầu gối, hông và các khớp khác) bị viêm hoặc sưng tấy. OA xảy ra khi sụn khớp mềm mại và đàn hồi, vốn bao phủ các đầu xương, bị mòn đi. Điều này khiến các xương cọ xát vào nhau khi khớp di chuyển.

Căn bệnh này chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi vì nó phát triển dần dần qua nhiều năm do sự hao mòn của các khớp. Bạn cũng có nguy cơ mắc OA cao hơn nếu bạn bị béo phì, có người thân mắc bệnh hoặc từng bị chấn thương khớp.

Khi bạn được chẩn đoán mắc OA, bác sĩ có thể khuyên bạn thay đổi lối sống như tập thể dục, giảm cân, vật lý trị liệu, dùng thuốc giảm đau hoặc thử các biện pháp tự nhiên. Tuy nhiên, nếu những phương pháp này không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật.

Ảnh: Internet

Các loại phẫu thuật

Tùy thuộc vào vị trí khớp bị tổn thương và mức độ đau đớn của bạn, có nhiều loại phẫu thuật khác nhau. Dưới đây là một số thủ thuật phổ biến, cùng với ưu và nhược điểm của từng loại:

• Nội soi khớp (Arthroscopy): Bác sĩ sẽ đưa một ống linh hoạt có kích thước như cây bút, gọi là arthroscope, vào trong khớp của bạn. Arthroscope này có một camera quang học sợi để bác sĩ có thể nhìn thấy bên trong khớp. Với một vài vết rạch nhỏ, bác sĩ có thể làm mịn các vùng xương thô ráp hoặc loại bỏ các u nang, sụn bị hư hỏng hoặc các mảnh xương từ bên trong khớp.

Ưu điểm: Đây là phẫu thuật nhanh chóng và thời gian phục hồi ngắn hơn so với các phương pháp khác.
Nhược điểm: Nghiên cứu chỉ ra rằng phẫu thuật nội soi khớp gối có công dụng hạn chế. Thủ thuật này chỉ hiệu quả đối với một số chấn thương cụ thể – ví dụ, nó có thể hữu ích nếu bạn có khớp gối bị kẹt khi cố gắng chơi thể thao, nhưng lại ít thành công trong điều trị OA.

• Thay khớp toàn bộ (Arthroplasty): Bác sĩ sẽ loại bỏ các phần xương bị bệnh và thay thế chúng bằng một khớp giả làm bằng kim loại hoặc nhựa. Thay khớp toàn bộ thường giúp giảm đau đáng kể và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, các khớp giả sẽ mòn theo thời gian và bạn có thể cần thay mới trong khoảng 20 năm.

Ưu điểm: Giảm đau mạnh mẽ và cải thiện chất lượng sống.
Nhược điểm: Khớp giả có thể bị mòn theo thời gian, cần phải thay mới sau khoảng 20 năm.

• Phẫu thuật cắt xương (Osteotomy): Bác sĩ sẽ cắt xương gần khớp bị tổn thương hoặc chèn một miếng xương vào để căn chỉnh lại chân hoặc tay, giúp loại bỏ áp lực lên khớp. Đây là một phẫu thuật phức tạp và có vẻ không hiệu quả trong việc giảm đau như thay khớp.

Ưu điểm: Cải thiện sự căn chỉnh của khớp.
Nhược điểm: Phẫu thuật này khó thực hiện và không giảm đau hiệu quả như thay khớp.

• Hợp nhất khớp (Joint fusion): Bác sĩ sẽ sử dụng đinh, tấm kim loại, ốc vít hoặc thanh thép để kết nối hai hoặc nhiều xương lại với nhau, tạo thành một khớp duy nhất. Qua thời gian, các khớp này sẽ hợp nhất lại. Phẫu thuật này thường kéo dài suốt đời và có thể giảm đau. Tuy nhiên, nó sẽ làm mất tính linh hoạt và có thể gây áp lực lên các khớp khác, dẫn đến OA lan sang các khu vực khác của cơ thể.

Ưu điểm: Giảm đau lâu dài và có thể duy trì được suốt đời.
Nhược điểm: Mất khả năng vận động và linh hoạt, có thể gây áp lực lên các khớp khác và làm bệnh lan rộng.

Không phẫu thuật không có nghĩa là kết thúc

Dù bạn có thực hiện phẫu thuật hay không, nó cũng không thể thay thế cho một chế độ ăn uống lành mạnh, duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý và tập thể dục thường xuyên. Bạn vẫn cần chăm sóc bản thân sau phẫu thuật và cam kết tham gia quá trình phục hồi chức năng.

Ảnh: Internet

Những câu hỏi bạn nên tự hỏi trước khi quyết định phẫu thuật

Trước khi quyết định có phẫu thuật điều trị OA hay không, hãy tự hỏi mình những câu hỏi sau:

• Bạn có thể sống với cơn đau mà mình đang trải qua không?
• Các loại thuốc giảm đau của bạn có tác dụng phụ khiến bạn khó chịu không?
• Cơn đau của bạn có trở nên tồi tệ hơn trong năm qua không?
• Bạn đã thử tất cả các phương pháp điều trị khác chưa?
• Bạn có đủ sức khỏe để thực hiện phẫu thuật không?
• Bạn có cam kết tham gia quá trình phục hồi chức năng và tập thể dục sau phẫu thuật không?
• Bảo hiểm của bạn có chi trả cho phẫu thuật này không?

Quyết định phẫu thuật là một bước quan trọng và cần cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu bạn không chắc chắn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để hiểu rõ hơn về các lựa chọn điều trị và tìm phương án phù hợp nhất với tình trạng của mình.