Chính sách ưu tiên công chức cho du học sinh Trung Quốc dần bị thu hẹp

By Trần Thanh Tùng

Trong thời gian gần đây, một số tỉnh thành ở Trung Quốc đã bắt đầu thu hẹp chính sách ưu tiên du học sinh vào các vị trí công chức, mặc dù họ tốt nghiệp từ các trường đại học danh tiếng quốc tế. Chương trình “xuandiaosheng” – chương trình tuyển dụng đặc biệt nhằm tìm kiếm những cán bộ ưu tú cho cơ quan nhà nước đã từng là cơ hội lớn cho các du học sinh. Tuy nhiên hiện nay, nhiều địa phương không còn chấp nhận sinh viên tốt nghiệp từ các trường nước ngoài, kể cả các đại học hàng đầu như Ivy League, Đại học Cambridge hay Đại học Quốc gia Singapore.

Một trong những ví dụ điển hình là tỉnh Quảng Đông, nơi vào tháng 12/2024 thông báo rằng sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học nước ngoài sẽ không đủ điều kiện tham gia đợt tuyển dụng công chức năm 2025. Trước đó, tỉnh Sơn Đông cũng đã quyết định chỉ chấp nhận ứng viên tốt nghiệp từ các trường đại học trong nước cho kỳ tuyển dụng sắp tới. Theo ông Fan Xiudi, giám đốc Trung tâm nghiên cứu và đánh giá giáo dục tại Đại học Đồng Tế, các tiêu chí tuyển chọn trong chương trình “xuandiaosheng” không chỉ yêu cầu kỹ năng mà còn đòi hỏi ứng viên phải có những phẩm chất chính trị và niềm tin vững chắc vào con đường của đất nước.

Ảnh: Wang Ying/Xinhua

Dù chính sách này đang bị thu hẹp, số lượng du học sinh Trung Quốc vẫn rất lớn. Theo thống kê của Bộ Giáo dục Trung Quốc năm 2020, khoảng 80% du học sinh từ giai đoạn 2016-2019 đã trở về nước sau khi tốt nghiệp, tương đương hơn 2 triệu người. Trước đây, các tỉnh như Bắc Kinh, Tứ Xuyên, Vân Nam, Quảng Đông và Hà Nam từng xét đặc cách cho du học sinh từ các trường top 100 thế giới vào các vị trí công chức. Tuy nhiên, khi chính sách này không còn, du học sinh gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh khốc liệt với khoảng 11,79 triệu cử nhân tốt nghiệp vào năm 2025.

Một khảo sát vào năm 2023 cho thấy mức lương khởi điểm của du học sinh Trung Quốc thường thấp hơn kỳ vọng của họ từ 23% đến 34%. Cụ thể, mức lương trung bình của sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học nước ngoài là khoảng 7.900 nhân dân tệ mỗi tháng, thấp hơn 2.700 nhân dân tệ so với mức họ mong đợi. Tuy nhiên, ông Fan Xiudi nhấn mạnh rằng dù gặp khó khăn về mặt tài chính, du học sinh vẫn đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của Trung Quốc nhờ vào kiến thức toàn cầu và sự hiểu biết đa văn hóa mà họ mang lại.