Asean trước áp lực cân bằng giữa Mỹ và Trung Quốc trong cuộc chiến thuế quan

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc ngày càng leo thang, các quốc gia Đông Nam Á đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn trong việc duy trì cân bằng quan hệ với hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới.​

Ảnh: Reuters

Hãng tin Reuters cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã áp đặt mức thuế lên tới 145% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và từ 10% đến 49% đối với hàng xuất khẩu từ nhiều quốc gia ASEAN, bao gồm Việt Nam, Malaysia, Indonesia và Campuchia. Đáp lại, Trung Quốc đã tăng thuế lên 125% đối với hàng hóa Mỹ và cảnh báo các quốc gia trong khu vực không nên “nhượng bộ” trước chính sách bảo hộ của Washington, đồng thời đe dọa sẽ có các biện pháp trả đũa nếu lợi ích của Bắc Kinh bị tổn hại. ​

Theo South China Morning Post, trước tình hình này, ASEAN đã tổ chức cuộc họp các bộ trưởng kinh tế tại Kuala Lumpur, Malaysia, nhằm thảo luận về phản ứng chung trước các biện pháp thuế quan của Mỹ. Tuy nhiên, khối này vẫn chưa đạt được sự đồng thuận rõ ràng, khi một số quốc gia thành viên bắt đầu tìm kiếm các thỏa thuận song phương với Washington để giảm thiểu tác động tiêu cực đến nền kinh tế của họ. ​

Malaysia, với vai trò Chủ tịch luân phiên của ASEAN, đã kêu gọi một mặt trận thống nhất trong khu vực để đối phó với các chính sách thuế quan của Mỹ. Tuy nhiên, cùng lúc đó, nước này cũng đang đàm phán với Washington để giảm mức thuế 24% bằng cách cam kết mua thêm hàng hóa và thiết bị quân sự của Mỹ. ​

Việt Nam, một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất với mức thuế 46%, đã nhanh chóng cử Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đến Washington để đàm phán về việc giảm thuế. Trong khi đó, Trung Quốc đang tăng cường quan hệ với các quốc gia ASEAN thông qua việc mở rộng thị trường nhập khẩu, đầu tư vào cơ sở hạ tầng và thúc đẩy các sáng kiến như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). ​

Các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng nếu ASEAN không thể duy trì sự đoàn kết và đưa ra phản ứng chung, khu vực này có thể bị chia rẽ và mất đi vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đồng thời, việc phụ thuộc quá nhiều vào một trong hai cường quốc có thể khiến các quốc gia ASEAN dễ bị tổn thương trước những biến động chính sách từ bên ngoài.​

Trong bối cảnh đó, việc tăng cường hợp tác nội khối, đa dạng hóa thị trường và giảm phụ thuộc vào các nền kinh tế lớn được xem là những giải pháp cần thiết để ASEAN có thể vượt qua thách thức hiện tại và đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai.​