Người phàm thường chúng ta luôn bị thể xác đè nén, nên tâm trí chỉ nghĩ ngợi, hành động, nói chuyện thiên về thể xác. Các phạm trù từ suy nghĩ, lời nói, hành động đều không thoát ra được khỏi vòng vây của thể xác và những sự hưởng thụ của thể xác. Thể xác ở đây bao gồm cả cái tôi và cái của tôi. Thể xác của tôi và cung phụng cho thể xác của tôi, thể xác của tôi và danh vọng trên thể xác này là một vòng kim cô trói chặt hệ thống tư tưởng, làm tư tưởng của chúng ta luôn luôn là người phàm thường dù chúng ta có ở địa vị hay thành công như thế nào ở ngoài xã hội. Học hành đỗ đạt, đạt các vị trí cao, được nhiều người khen ngợi ca tụng, lắm tiền nhiều của, điển trai xinh gái, sức khoẻ phi phàm, là tấm gương của bao nhiêu con người ao ước đạt đến, nhưng nhiều người trong trường hợp là các tấm gương sáng chói này vẫn không thoát ra khỏi phạm vi thể xác, cung phụng cho thể xác, cung phụng cho cái tôi và cái tôi đến khi nhắm mắt lìa đời.
Có nhiều trường hợp, có nhiều người có chút căn cơ phước báu, vẫn thấy được điều thiện, vẫn thấy được các tấm gương chân tu buông bỏ cái tôi và cái của tôi, dấn thân theo con đường phụng sự cho các bậc Đạo sư, nhưng vẫn ở cấp độ thấy nhưng chưa đắc, vẫn còn bị chấp mê chưa ngộ. Những người thấy và muốn buông bỏ này nhưng vẫn chưa buông nổi mà vẫn bị xảm xúc của thất tình lục dục đó cũng do thể xác vẫn còn nặng nề quá, thể vía chưa nhẹ, tức là do sự ngộ chưa đủ đẳng cấp nên có lúc tưởng chừng như đã thoát khỏi tư tưởng phàm trần nhưng lúc cảm xúc tiêu cực đến không kiểm soát nổi lại rớt sâu té đau. Đứng dậy vẫn ngạc nhiên là sao mình vẫn còn cảm xúc tiêu cực với những cái đã biết là ảo cảnh không thật có. Dù đã biết cảnh giả, người cũng giả nhưng sao tâm vẫn chấp thủ cái giả một cách rõ nét để thể hiện tiêu cực không đáng có, nhiều lúc có những tiêu cực với cảnh giả đến mức mất hết tình yêu thương chúng sanh mẹ hiền đáng kính của chúng ta từ quá khứ, hiện tại đến tương lai.
Để trí tuệ thoát ra khỏi thể xác và cảm xúc của thể xác phàm trần là điều không hề đơn giản. Có khi đọc vạn cuốn kinh, đọc triệu triệu thần chú vẫn chưa thoát khỏi tiêu cực của thân xác và cảm xúc thường phàm. Chỉ là phong độ chứ chưa phải là đẳng cấp là cái mà nhiều hành giả đang tu tâm dưỡng tính vẫn thấy bị mắc kẹt. Làm sao để thoát hẳn và điều phối được thể xác phàm cả cảm xúc phàm thường là một câu hỏi mà nhiều bậc tu luyện đăm chiêu suy nghĩ. Tuy nhiên, ở thời mạt pháp này, các tướng cảnh ở ngoài đầy rẫy những sự nhiễu nhương tiểu nhân bỉ ổi và dung tục, làm cho con người học đạo thời nay khó mà phân biệt đâu là chánh đâu là tà, đâu là còn thể xác và đâu là không còn thể xác. Nhiều người nhìn bề ngoài đã buông tất cả nhưng bên trong vẫn còn y nguyên. Nhưng lại có những trường hợp, bề ngoài như vẫn còn nhiều lắm ở thể xác và cảm xúc thường phàm nhưng ben trong họ chẳng còn gì cả. Nếu người tu đạo vẫn còn chấp thủ chấp kiến cái có và không, cái học thức và cái vô học thì người đó vẫn còn bị đè nén lớn của thể xác và cảm xúc thể xác. Nhưng nói đi thì phải nói lại rằng, nếu chưa có chiêu thức mà muốn vô chiêu thắng nổi là nói dối. Chỉ có những ai đã giỏi về chiêu thức, sau đó giác ngộ chiêu thức mà ung dung như vô chiêu đó mới thật sự là cao thủ. Muốn có chiêu thì có chiêu, muốn vô chiêu thì vô chiêu trong các hoàn cảnh khác nhau đó mới là bậc tu – hành siêu phàm thật sự.
Muốn thì vào tối, thích thì ra sáng, sáng tối gì cũng có thể vào, thanh tục gì cũng có thể hoà nhập nhưng không hoà tan vào bất cứ gì, giữ cho trung đạo thong dong giữa hai cực để cực nào cần thì đều có thể hành động không ngại ngần nhằm mục đích báo hiếu cho chúng sanh nhằm đền ơn chu Đạo sư, Phật, Pháp, Tăng. Thoát khỏi nhị nguyên để đạt thanh tịnh tịch tĩnh an hoà và thoát khỏi nhị nguyên để xông pha mọi mặt trận với tâm thức không chấp thủ chỉ còn phương tiện thiện sảo và mục đích dẫn dắt giác ngộ buông bỏ phàm tục diệu kỳ. Khó ở đây đó là bỏ mà như không bỏ. Khó chịu trong cảm xúc ở đây đó là cống hiến toàn bộ cho báo ân nhưng vẫn còn sống trong phàm tục. Dính mà không mắc, tiếp xúc sắc phàm những cũng như không tiếp xúc xác phàm. Sự đả phá về tâm lý và cảm xúc để thoát khỏi cảm xúc thật sự là một điều khó khăn vô vàn. Hiện nay, đa phần là phước mỏng nghiệp dày, đa phần con mắt trí huệ là yếu kém, đa phần lựa chọn Minh sư theo hình tướng bên ngoài, đây là điều mà không một vị Bồ tát nào muốn cả. Tâm còn cuồng vọng không biết tu hành cơ bản để cho tĩnh lặng thì sao thấy được bản chất của vấn đề sâu thẳm.
Cái tinh tuý nằm ở sâu thẳm phải định mới phát hiện ra, cái thường phàm nằm ở bề ngoài dẫn ta dễ bị lừa ở tâm thức, lừa ở đây là chính mình lừa mình, lừa ở đây đó là cứ thấy bậc chân tu là chạy đến nhận cha nhận mẹ, nhận hò hàng thân thuộc nhưng bản chất của chính mình thì háo danh háo lợi, chỉ muốn khoe khoang hình ảnh ở bên thân cận các bậc chân tu, tự nghĩ ở bên đó là mình đã thành danh tu đạo rồi để lừa bịt tiếng khen của mọi người, để rồi, tạo nghiệp ác vẫn tạo nghiệp ác, lười biếng tu hành vẫn còn nguyên sơ không thay đổi. Đây chính là lấy mình lừa mình, tự cho cao đạo nhưng bên trong lại tầm thường lố bịch. Những điều nói sơ sơ ở trên để thấy rằng, một khi thể xác chưa qua nổi thì đừng nói chi đến khoe khoang đạo hạnh hay thích “làm màu” với đạo hạnh.
Học hết tiến sĩ Phật giáo cấp độ cao cấp của Mật Tạng vẫn chưa hẳn đã đạt chứng ngộ. Dù đã qua các cuộc tranh luận để thi đạt cấp bậc Geshe hay Kachen cũng chưa hẳn đạt được chứng ngộ. Có nhiều người hợp học hết tam tạng giáo điển, tụng đọc thực hành bao nhiêu mật điển, học trò đông như quân nguyên vẫn chưa đạt sự chứng ngộ, nhiều lúc cái thể xác của sự chứng ngộ nó che hết đi sự thực chứng. Dù có giữ giới luật 40-80 năm vẫn chưa hẳn đã chứng ngộ thoát khỏi thể xác. Sự thực chứng thoát khỏi thể xác này thuộc vào nhưng sát na chợt ngộ. Những sát na chợt ngộ này lại phụ thuộc vào phước báu và sự gặp được bậc Đạo sư có công năng của bậc học và vô học tác động. Nhưng dù có gặp cao minh lớn thế nào mà bản thân không biết hiếu đạo với chúng sinh mẹ hiền, không biết khiêm hạ từ tốn, không biết tôn sư trọng đạo, không biết kính trên nhường dưới, không biết điều khiển được cảm xúc tiêu cực để luôn an bình hoà ái với mọi cảnh tượng thì chúng ta có mong ước giác ngộ lớn lao cũng chỉ như xây lâu đài trên cát, thật nguy hiểm vô cùng.
Không hưởng thụ thể xác là giác ngộ thể xác? Chưa hẳn. Vậy hưởng thụ thể xác là giác ngộ thể xác? Cũng không hẳn. Khi nào không đem thể xác đi hại mình hại người là giác ngộ thể xác. Khi nào đem thể xác như phương tiện để cứu độ chúng sinh mẹ hiền đó là giác ngộ thể xác. Khi nào muốn dùng thể xác tiếp để hoành pháp là có ngay thân xác mới để dùng, khi nào muốn bỏ thể xác để thực hành mục đích hoành pháp khác là làm được ngay thì đó là giác ngộ thể xác. Khi nào thật sự chứng ngộ một âm thanh phát ra là có thể rời khỏi thể xác đó là giác ngộ thể xác, khi nào thấy đang còn sống trong thân tứ đại mà chỉ một làn sóng âm thanh nhẹ từ Đạo sư là thể xác biến mất khỏi tâm thức là giác ngộ thể xác. Khi nào hoà hợp trọn vẹn âm thanh của Đạo sư để chính mình tự phát âm thanh như Đạo sư mà vẫn thoát được khỏi thân xác phàm đó chính là sự giác ngộ thể xác. Vậy âm thanh nào giúp chúng ta giác ngộ và thoát khỏi thể xác, là âm thanh của tụng kinh, âm thanh của trì chú hay âm thanh của vũ trụ mà chúng ta thoát khỏi thể xác?
Âm thanh giúp chúng ta thoát khỏi thể xác và giác ngộ giải thoát thể xác đó phải từ âm thanh tâm thức của bậc chứng ngộ giải thoát thể xác. Âm thanh này vô tướng hay có tướng. Âm thanh này có nghĩa của ngôn ngữ và cũng là âm thanh không có nghĩa của ngôn ngữ loài người. Tóm lại, còn bám chấp vào lề lối của tam tạng giáo điển càng bị tam tạng giáo điển che mù. Nó giống như học nhiều chiêu quá nên bị chiêu thức đè mà không qua được cảnh giới xuất phàm của vô chiêu vậy. Người nào thật sự chứng ngộ được sự buông bỏ chiêu thức, người đó sẽ đạt đến giác ngộ chúng ngộ pháp hành và đạt đến công năng giúp đỡ tâm thức thoát khỏi thân xác một cách kỳ diệu.