Cách giữ các triệu chứng tâm thần phân liệt (Schizophrenia) trong tầm kiểm soát
Tâm thần phân liệt (schizophrenia) là một bệnh tâm thần mãn tính, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng suy nghĩ, cảm nhận và hành động của người bệnh. Tuy nhiên, với việc chăm sóc và điều trị đúng cách, các triệu chứng của bệnh có thể được kiểm soát và người bệnh có thể sống một cuộc sống ổn định và năng động hơn. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích giúp người mắc bệnh tâm thần phân liệt giữ các triệu chứng của bệnh trong tầm kiểm soát.
Ảnh: Internet
- Uống thuốc đúng lịch đều đặn
Khoảng một nửa số người mắc bệnh tâm thần phân liệt có toa thuốc chống loạn thần không tuân thủ đúng chỉ định, bao gồm việc không uống thuốc, uống liều cao hoặc thấp hơn, hoặc thay đổi lịch uống thuốc. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ tái phát, nhập viện và tự tử. Vì vậy, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi bất kỳ điều gì về thuốc của mình. - Quản lý tác dụng phụ của thuốc
Thuốc chống loạn thần có thể ngừng ảo giác chỉ trong vài ngày và ngừng hoang tưởng trong vài tuần. Tuy nhiên, chúng có thể đi kèm với tác dụng phụ như tăng cân, vấn đề về tình dục, buồn ngủ, các cử động cơ bắp, bệnh tim, táo bón và co giật. Nếu bạn gặp phải tác dụng phụ, hãy nói chuyện với bác sĩ. Điều quan trọng là bạn cảm thấy thoải mái để tiếp tục uống thuốc theo chỉ định. - Không chỉ dựa vào thuốc
Thuốc chống loạn thần đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị bệnh tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, các chuyên gia đều đồng ý rằng chúng không phải là phương pháp duy nhất để quản lý bệnh. Có bằng chứng cho thấy liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), một loại trị liệu nói chuyện giúp kiểm tra suy nghĩ và kinh nghiệm của bạn, có thể hữu ích. Nó có thể cải thiện các mối quan hệ, tăng cường thành công trong công việc, giảm lo âu, và thậm chí ngăn ngừa ảo giác và hoang tưởng. - Không lạm dụng ma túy hay rượu
Khoảng một nửa số người mắc bệnh tâm thần phân liệt có vấn đề với lạm dụng chất kích thích. Tuy nhiên, việc uống rượu nặng có thể làm trầm trọng thêm ảo giác và hoang tưởng. Cần sa có thể làm tăng khả năng tái phát các triệu chứng tâm thần. Các nghiên cứu cũng đã liên kết việc sử dụng cocaine với nhiều lần nhập viện và tăng nguy cơ tự tử. - Bỏ thuốc lá
Hơn một nửa số người mắc bệnh tâm thần phân liệt hút thuốc. Cả bệnh và thói quen này đều làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính và tử vong sớm, vì vậy bạn nên cố gắng bỏ thuốc. Nghiên cứu cho thấy thuốc chống trầm cảm bupropion có thể giúp ích. Bạn cũng có thể thử miếng dán nicotine, mặc dù chưa có nhiều nghiên cứu chỉ ra hiệu quả của nó đối với những người mắc bệnh tâm thần phân liệt. Hãy luôn thảo luận với bác sĩ trước khi bạn quyết định bỏ thuốc. - Quản lý căng thẳng
Nếu bạn mắc bệnh tâm thần phân liệt, cơ thể bạn không phản ứng với căng thẳng như những người khác. Cơ thể bạn không sản sinh đủ hormone căng thẳng cortisol hay hóa chất não dopamine, cả hai đều giúp cơ thể bạn đối phó với áp lực. Căng thẳng có thể làm triệu chứng bệnh trở nên tồi tệ hơn. Vì vậy, nếu bạn có một công việc căng thẳng hoặc mối quan hệ khó khăn, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ. - Ăn uống lành mạnh
Bệnh tâm thần phân liệt làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường, bệnh tim và các vấn đề sức khỏe khác. Nghiên cứu cho thấy những người mắc bệnh này có xu hướng ăn nhiều chất béo và ít chất xơ, ít ăn trái cây và rau củ. Một số loại thuốc có thể làm tăng cảm giác thèm ăn và nguy cơ béo phì cũng như tiểu đường. Hãy trò chuyện với bác sĩ về chế độ ăn uống của bạn để xem có những điều chỉnh nào là cần thiết. - Ngủ đủ giấc
Mất ngủ, giấc ngủ bị gián đoạn và chất lượng giấc ngủ kém là vấn đề lớn đối với những người mắc bệnh tâm thần phân liệt. Đây là một vòng luẩn quẩn vì giấc ngủ kém có thể làm triệu chứng như hoang tưởng và ảo giác trở nên tồi tệ hơn. Tuy nhiên, các liệu pháp như hành vi nhận thức và thuốc có thể giúp bạn cải thiện tình trạng này. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc có giấc ngủ chất lượng, hãy trao đổi với bác sĩ. - Điều trị chứng ngưng thở khi ngủ
Một vấn đề phổ biến khác ở những người mắc bệnh tâm thần phân liệt là chứng ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn. Đây là tình trạng tắc nghẽn tạm thời đường hô hấp của bạn vào ban đêm, dẫn đến ngáy to. Nó có liên quan đến bệnh tim. Người mắc bệnh tâm thần phân liệt có nguy cơ tử vong cao hơn vì các vấn đề về tim, vì vậy việc điều trị chứng ngưng thở khi ngủ là cực kỳ quan trọng. - Vận động thể chất
Tập thể dục rất tốt cho cả cơ thể và tâm trí. Nó có thể cải thiện triệu chứng của bạn và thậm chí giúp não bộ hoạt động hiệu quả hơn. Nếu bạn chưa tập thể dục, hãy bắt đầu từ từ. Chọn những hoạt động mà bạn yêu thích để dễ dàng duy trì. - Đừng rút lui
Cảm giác cô đơn và bị cô lập xã hội là điều phổ biến đối với những người mắc bệnh tâm thần phân liệt. Tuy nhiên, những cảm giác này có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Hãy tìm cách kết nối với những người bạn tin cậy và người thân. Bạn cũng có thể tham gia vào các nhóm hỗ trợ. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc kết nối với mọi người hoặc duy trì các mối quan hệ, hãy yêu cầu bác sĩ chỉ dẫn về việc đào tạo kỹ năng xã hội. - Quây quanh bản thân với những người tích cực
Nếu những người thân của bạn quá chỉ trích, xâm phạm hoặc đòi hỏi quá mức, điều này có thể làm tăng triệu chứng của bạn. Vì vậy, một môi trường gia đình căng thẳng có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn. Nếu điều này nghe quen thuộc, bạn và gia đình có thể cùng tham gia vào một chương trình trị liệu gia đình, giúp hiểu về bệnh tâm thần phân liệt, cũng như cách giao tiếp và giải quyết vấn đề với nhau một cách hiệu quả.
Ảnh: Internet
Bệnh tâm thần phân liệt là một bệnh lý phức tạp, nhưng với sự hỗ trợ đúng đắn từ bác sĩ, gia đình và bản thân người bệnh, triệu chứng của bệnh hoàn toàn có thể được kiểm soát. Việc duy trì một lối sống lành mạnh, tuân thủ đúng điều trị, và không bỏ qua các liệu pháp bổ sung như trị liệu tâm lý sẽ giúp người bệnh sống khỏe mạnh và ổn định hơn.
Danh mục
Tin liên quan
