FDA phê duyệt phương pháp điều trị đột quỵ mới

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) vừa phê duyệt loại thuốc phá cục máu đông mới đầu tiên sau gần 30 năm, mang lại phương pháp điều trị nhanh hơn cho người bị đột quỵ.

Loại thuốc này có tên tenecteplase (TNKase), được tiêm tĩnh mạch (IV) chỉ trong 5 giây, giúp tiết kiệm thời gian và dễ sử dụng hơn. TNKase ban đầu được FDA phê duyệt vào năm 2000 để giảm nguy cơ tử vong do nhồi máu cơ tim cấp ST-elevation (STEMI) – một dạng đau tim nghiêm trọng.

Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 5 tại Hoa Kỳ và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật, ảnh hưởng đến hơn 795.000 người mỗi năm. Đột quỵ do thiếu máu cục bộ cấp tính (AIS) xảy ra khi một cục máu đông chặn dòng máu đến não, có thể dẫn đến tổn thương não, tàn tật hoặc tử vong. Việc điều trị nhanh chóng có ý nghĩa quan trọng trong việc giảm thiểu hậu quả lâu dài và cải thiện khả năng phục hồi.

Ảnh: Internet

TNKase hoạt động như thế nào?

TNKase là một phiên bản tổng hợp trong phòng thí nghiệm của một loại protein tự nhiên gọi là tPA, có tác dụng làm tan cục máu đông. Thuốc này bám vào fibrin – một loại protein giúp kết dính cục máu đông – và kích hoạt enzyme để phân hủy chúng. TNKase được thiết kế để bám vào cục máu đông hiệu quả hơn và có thời gian tác dụng kéo dài hơn so với tPA tự nhiên.

Theo hãng dược Genentech (thuộc tập đoàn Roche), TNKase có thể được tiêm nhanh chóng chỉ trong một lần, trong khi Activase (alteplase) – phương pháp điều trị truyền thống – cần truyền IV trong 60 phút sau khi tiêm ban đầu.

Hiệu quả và độ an toàn của TNKase

FDA đã phê duyệt TNKase dựa trên một nghiên cứu quy mô lớn do Đại học Calgary thực hiện tại 22 trung tâm điều trị đột quỵ ở Canada, với sự tài trợ của Viện Nghiên cứu Y tế Canada. Kết quả cho thấy TNKase có hiệu quả và độ an toàn tương đương Activase trong điều trị đột quỵ do thiếu máu cục bộ cấp tính.

Tác dụng phụ cần lưu ý

Các tác dụng phụ phổ biến của TNKase bao gồm:

• Phản ứng dị ứng như nổi mề đay (phát ban, ngứa).
• Chảy máu, đặc biệt ở những người có:
  • Xuất huyết nội đang diễn ra.
  • Đã phẫu thuật não hoặc cột sống gần đây.
  • Chấn thương đầu nghiêm trọng.
  • Huyết áp cao không kiểm soát.

Bệnh nhân hoặc người chăm sóc cần thông báo cho bác sĩ về:

• Tiền sử đột quỵ hoặc xuất huyết não trong 3 tháng gần đây.
• Tất cả các loại thuốc đang sử dụng, đặc biệt là thuốc chống đông máu, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.

Nếu xuất hiện các dấu hiệu chảy máu bất thường, bệnh nhân cần liên hệ ngay với bác sĩ, bao gồm:

• Bầm tím không rõ nguyên nhân.
• Nước tiểu có màu hồng hoặc nâu.
• Phân có màu đen hoặc lẫn máu.
• Ho ra máu.
• Nôn ra máu có màu giống bã cà phê.

Việc phát hiện và điều trị đột quỵ kịp thời có thể cứu sống nhiều người. Với TNKase, bệnh nhân có thêm một lựa chọn nhanh chóng và hiệu quả hơn trong việc xử lý cục máu đông, giúp tăng cơ hội phục hồi sau đột quỵ.