Kính chống ánh sáng xanh có hiệu quả không?

Ánh sáng xanh là một loại ánh sáng có bước sóng ngắn. Loại ánh sáng này phát ra từ màn hình máy tính, thiết bị di động, tivi màn hình phẳng và nhiều thiết bị khác có màn hình. Để giúp giảm thiểu tác hại từ ánh sáng xanh, kính và thấu kính chống ánh sáng xanh đã được ra đời. Những sản phẩm này có thể giúp giới hạn lượng ánh sáng xanh mà mắt bạn tiếp xúc mỗi ngày. Các nhà nghiên cứu vẫn đang làm việc để hiểu rõ hơn về những gì ánh sáng xanh có thể gây ra cho mắt bạn theo thời gian. Trong khi chờ đợi, bằng chứng cho thấy rằng các loại thấu kính này, cùng với một số lựa chọn lối sống, có thể giúp điều trị các triệu chứng liên quan đến ánh sáng xanh như khô mắt và mỏi mắt. Hãy đọc tiếp để tìm hiểu những gì chúng ta biết về kính chống ánh sáng xanh, cũng như những gì bạn có thể làm để ngăn ngừa các tác dụng phụ tiêu cực từ loại ánh sáng này.

Ảnh: Pexels

Tại sao ánh sáng xanh lại quan trọng?

Ánh sáng xanh là một loại ánh sáng có thể nhìn thấy trong phổ ánh sáng. Nó có bước sóng khá ngắn, từ 415 đến 455 nanomet. Vì lý do này, tia sáng xanh chứa nhiều năng lượng hơn so với nhiều loại ánh sáng khác.
Ánh sáng xanh không chỉ được tạo ra bởi các nguồn nhân tạo. Chúng ta cũng nhìn thấy ánh sáng xanh một cách tự nhiên mỗi khi ngước nhìn bầu trời xanh.
Trong hàng nghìn năm, con người chỉ tiếp xúc với ánh sáng xanh trong khoảng thời gian mặt trời lên. Vì vậy, não bộ của chúng ta đã được huấn luyện để hiểu ánh sáng xanh là tín hiệu giúp cơ thể tỉnh táo, tràn đầy năng lượng và sẵn sàng cho hành động. Đó là lý do tại sao ánh sáng xanh từ các thiết bị có thể làm cơ thể bạn bối rối. Chu kỳ thức và ngủ của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi mức độ tiếp xúc cao với ánh sáng xanh – ví dụ, từ nguồn nhân tạo (như điện thoại thông minh) trong một môi trường tối. Và nếu bạn tiếp xúc với quá nhiều ánh sáng xanh trong ngày, mắt bạn có thể bị mỏi.
Khô mắt cũng là một tác dụng phụ của việc tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh. Bạn có thể đang sử dụng các thiết bị của mình hơn 10 giờ mỗi ngày, cả ở nhà và tại nơi làm việc – vì vậy bạn có thể rất quen thuộc với những triệu chứng này.
Vậy, kính chống ánh sáng xanh ra đời. Những loại kính này có tác dụng lọc ánh sáng xanh khi tia sáng đi vào mắt bạn. Ý tưởng là điều này sẽ giúp bạn sử dụng các nguồn phát ánh sáng xanh, như điện thoại thông minh và máy tính xách tay, với ít tác dụng phụ nhất.

Kính chống ánh sáng xanh có hiệu quả không?

Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ hiện không khuyến nghị sử dụng kính lọc ánh sáng xanh đặc biệt khi làm việc với máy tính.
Điều này có thể thay đổi trong tương lai. Một nghiên cứu năm 2023 đã kiểm tra một cách toàn diện xem kính chống ánh sáng xanh có mang lại lợi ích rõ rệt hay không. Nghiên cứu này kết luận rằng có thể không có lợi ích ngắn hạn khi sử dụng thấu kính lọc ánh sáng xanh để giảm mỏi mắt khi làm việc với máy tính, so với thấu kính không lọc ánh sáng xanh. Cần thêm nhiều nghiên cứu nữa.
Một bài đánh giá năm 2017 về ba thử nghiệm lâm sàng cho thấy bằng chứng “yếu” để hỗ trợ việc sử dụng kính chống ánh sáng xanh nhằm bảo vệ sức khỏe mắt và ngăn ngừa khô mắt.
Và một nghiên cứu khác vào năm 2017 phát hiện rằng chỉ một phần ba người tham gia nghiên cứu cho biết họ có lợi ích khi sử dụng kính có lớp phủ chống ánh sáng xanh trên thấu kính. Những người tham gia này cho biết kính giúp giảm chói và cải thiện tầm nhìn khi họ nhìn vào màn hình.
Cũng cần lưu ý rằng nghiên cứu sau được tài trợ bởi nhà bán lẻ thấu kính chống ánh sáng xanh Swiss Lens Laboratory Ltd. Điều này có thể chỉ ra một chút thiên vị trong kết quả nghiên cứu, do tài trợ từ các bên có lợi ích thương mại trong kết quả nghiên cứu có thể thúc đẩy lợi nhuận của công ty.

Có những mẹo lối sống nào để giảm tiếp xúc với ánh sáng xanh không?

Bạn không nhất thiết phải mua kính chống ánh sáng xanh để giảm tiếp xúc với ánh sáng xanh.
Hãy bảo vệ mắt khỏi căng thẳng và mệt mỏi bằng cách áp dụng một số thói quen tốt cho sức khỏe mắt, bao gồm:

• Nghỉ giải lao cho mắt khỏi màn hình. Bạn có thể làm điều này bằng cách đi bộ ngoài trời trong ngày. Tránh kiểm tra điện thoại trong khi nghỉ giải lao. Bạn cũng có thể bổ sung vitamin D trong thời gian này và kết nối với thiên nhiên, điều này có thể giúp giảm căng thẳng.
• Giảm độ sáng trong nhà hoặc nơi làm việc. Cân nhắc sử dụng ánh sáng đỏ thay vì bóng đèn LED làm đèn ngủ trong phòng ngủ. Ánh sáng đỏ ít gây ảnh hưởng đến nhịp sinh học của bạn vì bước sóng đỏ ngắn hơn.
• Tham gia sở thích không liên quan đến màn hình. Thời gian không sử dụng màn hình – có thể là đọc sách, đan len, hoặc nướng bánh – có thể giúp giảm tiếp xúc với ánh sáng xanh.
• Thiết lập quy tắc không màn hình cho phòng ngủ. Cố gắng tránh sử dụng màn hình trong khoảng 2 đến 3 giờ trước khi đi ngủ.
• Tạo không gian không có màn hình trong nhà. Bạn có thể lui tới những không gian này để nghỉ ngơi tạm thời khỏi tiếp xúc với ánh sáng xanh.
• Điều trị các triệu chứng khô mắt. Bạn có thể làm điều này bằng cách sử dụng thuốc nhỏ mắt không kê đơn.

Ảnh: Pexels

Các tác dụng phụ của việc tiếp xúc với ánh sáng xanh là gì?

Các triệu chứng của hội chứng thị giác máy tính bao gồm:

• Mỏi mắt và mệt mỏi
• Khô mắt
• Mờ mắt
• Đau đầu

Các tín hiệu mà ánh sáng xanh gửi đến não cũng có thể làm gián đoạn quá trình sản xuất hormone melatonin trong cơ thể bạn. Điều này có thể làm cho bạn khó ngủ và duy trì giấc ngủ sau khi sử dụng thiết bị vào ban đêm. Và ngoài chất lượng giấc ngủ, sự gián đoạn melatonin còn làm mất cân bằng hormone trong cơ thể bạn. Chất lượng giấc ngủ kém cũng có thể thay đổi cách cơ thể bạn cảm nhận căng thẳng. Khi không có giấc ngủ REM, tâm trí bạn không thể thư giãn hoàn toàn.

Khi nào tôi nên gặp bác sĩ?

Bạn nên hẹn gặp bác sĩ nhãn khoa nếu bạn gặp phải các tình trạng sau:

• Thường xuyên bị mỏi mắt
• Mỏi mắt kéo dài nhiều ngày
• Các triệu chứng khô mắt kéo dài và thường xuyên
• Giảm chất lượng thị lực
• Mờ mắt

Về kính chống ánh sáng xanh, kết luận rõ ràng vẫn chưa có về khả năng giảm tiếp xúc với ánh sáng xanh và các triệu chứng liên quan.
Tuy nhiên, việc hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh, áp dụng thói quen chăm sóc mắt tốt và nghỉ giải lao khỏi màn hình có thể giúp bạn tránh khô mắt và mỏi mắt do tiếp xúc với ánh sáng xanh.