Tất cả những gì bạn cần biết về liệu pháp sóng xung kích ngoài cơ thể (ESWT)

Liệu pháp sóng xung kích ngoài cơ thể (Extracorporeal Shockwave Therapy – ESWT) sử dụng sóng âm để kích thích quá trình tự chữa lành của cơ thể. Đây là một phương pháp an toàn và hiệu quả, được áp dụng trong nhiều trường hợp liên quan đến hệ cơ xương khớp.

Những chấn thương mãn tính, khó chữa khỏi hoàn toàn, thường là đối tượng lý tưởng cho liệu pháp này. ESWT giúp kích thích các quá trình tái tạo tự nhiên của cơ thể mà không cần can thiệp phẫu thuật.

Ảnh: Internet

Cơ chế hoạt động của ESWT

Bác sĩ sử dụng thiết bị ESWT để phát sóng âm (sóng xung kích) đến vị trí bị tổn thương. Những sóng này tạo ra một trường áp suất trong mô, đặt các tế bào vào trạng thái căng thẳng cơ học có kiểm soát. Tình trạng này kích thích các quá trình tái tạo, như giải phóng các yếu tố tăng trưởng – các chất hóa học thúc đẩy tái tạo mô.

Tùy vào tình trạng cần điều trị, bác sĩ sẽ sử dụng một trong hai loại ESWT sau:

• ESWT tập trung (Focused ESWT): Thâm nhập sâu vào mô, tập trung vào các khu vực chính xác.
• ESWT tỏa rộng (Radial ESWT): Tác động lên các khu vực bề mặt trên diện rộng.

Lợi ích của ESWT

ESWT là một phương pháp không xâm lấn và thường an toàn cho hầu hết mọi người. Các lợi ích của liệu pháp này bao gồm:

• Giảm đau
• Giảm viêm
• Tăng cường tái tạo tế bào
• Tăng tổng hợp collagen
• Cải thiện tuần hoàn và mạch máu
• Giảm sự vôi hóa của mô mềm
• Tái tạo và giảm nhạy cảm dây thần kinh

Các bệnh lý thường được điều trị bằng ESWT

Theo hướng dẫn điều trị của Hiệp hội Quốc tế về Điều trị Sóng Xung Kích, ESWT thường được áp dụng cho các tình trạng sau:

• Viêm gân vôi hóa (calcific tendinopathy)
• Viêm gân khuỷu tay ngoài (tennis elbow)
• Bệnh Dupuytren (xơ hóa lòng bàn tay)
• Hội chứng đau vùng mấu chuyển lớn
• Viêm cân gan chân
• Viêm gân (tendinitis)
• Hội chứng căng xương chày (shin splints)
• Viêm gân cơ đùi sau (hamstring tendinopathy)
• Xơ hóa cân gan chân (plantar fibromatosis)
• Thoái hóa khớp
• Hoại tử xương vô mạch đầu xương đùi
• Phù tủy xương
• Gãy xương lâu lành hoặc do stress
• Sẹo và bỏng da
• Bệnh lý cơ mạc
• Đau vùng chậu mạn tính
• Rối loạn cương dương

Các bệnh lý cần cải thiện quá trình tái tạo mô đều có thể là ứng cử viên cho ESWT. Bác sĩ thường khuyến nghị phương pháp này khi các liệu pháp điều trị ban đầu không hiệu quả, đau kéo dài, hoặc muốn trì hoãn phẫu thuật đến mức tối đa.

Hiệu quả của ESWT

ESWT được đánh giá là một phương pháp điều trị hiệu quả và dựa trên bằng chứng khoa học, mặc dù tỷ lệ thành công có thể khác nhau tùy theo tình trạng bệnh lý. Các nghiên cứu gần đây cho thấy:

• Một nghiên cứu hồi cứu năm 2016 về ESWT trong điều trị viêm cân gan chân ghi nhận tỷ lệ thành công 98% sau một năm điều trị, với tỷ lệ tái phát chỉ 8%.
• Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy ESWT thành công trong nhiều tình trạng liên quan đến gân, với cải thiện đáng kể ở các nhóm điều trị.
• Một đánh giá năm 2022 ghi nhận tỷ lệ thành công của ESWT đối với các bệnh lý về gân dao động từ 65% đến 91%.

Hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn cụ thể về hiệu quả của ESWT đối với tình trạng của bạn.

Ảnh: Internet

Tác dụng phụ của ESWT

ESWT an toàn với các tác dụng phụ tối thiểu và gần như không có biến chứng nghiêm trọng nếu được sử dụng đúng cách. Một số tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm:

• Đau hoặc khó chịu tại vị trí điều trị
• Da đỏ
• Đau đầu hoặc đau nửa đầu
• Bầm tím
• Sưng

Trong những trường hợp hiếm gặp, ESWT có thể làm lỏng hoặc đứt gân khi mô đã bị thoái hóa nghiêm trọng hoặc liệu pháp được thực hiện không đúng cách.

Khi nào không nên sử dụng ESWT

ESWT không nên được áp dụng trong các trường hợp sau:

• Phụ nữ mang thai
• Khu vực có khối u ung thư
• Các vị trí bị nhiễm trùng
• Một số rối loạn mạch máu
• Khu vực gần cấy ghép kim loại
• Rối loạn chảy máu
• Sử dụng một số loại thuốc, như tiêm corticosteroid

ESWT có được bảo hiểm chi trả không?

Việc bảo hiểm chi trả cho ESWT phụ thuộc vào từng công ty bảo hiểm và chính sách cụ thể. Bạn nên liên hệ với đại diện công ty bảo hiểm của mình để biết chi tiết. Medicare hiện không chi trả cho ESWT, coi đây là phương pháp “không hợp lý và cần thiết” để điều trị các bệnh lý cơ xương khớp.

Liệu pháp sóng xung kích ngoài cơ thể (ESWT) là một phương pháp không xâm lấn, sử dụng sóng âm để kích thích quá trình tái tạo trong hệ cơ xương khớp. Phương pháp này được áp dụng rộng rãi trong các bệnh lý liên quan đến cơ, mô liên kết và xương.

Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp với ESWT, và chi phí điều trị có thể không được bảo hiểm chi trả. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết liệu pháp này có phù hợp với bạn hay không.