Thuốc GLP-1 có lợi cho sức khỏe não và tim, nhưng có thể gây vấn đề về thận và tiêu hóa

Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng các loại thuốc GLP-1 được kê đơn để giảm cân, như Ozempic và Mounjaro, có thể cải thiện nhận thức và giảm nguy cơ mất trí nhớ và bệnh tim mạch. Tuy nhiên, họ cũng phát hiện ra rằng thuốc GLP-1 có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa, thận và tụy. Các nhà nghiên cứu khuyến nghị các bác sĩ nên giám sát chặt chẽ bệnh nhân khi các loại thuốc này được kê đơn rộng rãi hơn.

Ảnh: Internet

Thuốc GLP-1 cải thiện nhận thức và sức khỏe tim mạch

Các loại thuốc GLP-1 như Ozempic và Wegovy, thường được kê đơn để giảm cân, cũng mang lại lợi ích cho sức khỏe nhận thức và hành vi.
Tuy nhiên, nhóm thuốc phổ biến này, bao gồm cả Mounjaro và Zepbound, có thể gây ra các vấn đề về hệ tiêu hóa, thận và tụy.

Đây là kết luận từ một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Medicine, trong đó phân tích ảnh hưởng của thuốc GLP-1 lên 175 kết quả sức khỏe khác nhau.

“Với mức độ phổ biến ngày càng tăng của các loại thuốc này, điều quan trọng là phải xem xét một cách toàn diện ảnh hưởng của chúng đến tất cả các hệ cơ quan trong cơ thể, để hiểu rõ những gì chúng làm được và những gì chúng không làm được”, bác sĩ Ziyad Al-Aly, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học tại Trường Y Đại học Washington ở St. Louis và Hệ thống Chăm sóc Sức khỏe Cựu chiến binh St. Louis. Các nhà nghiên cứu đã xem xét hồ sơ sức khỏe của 2 triệu cựu chiến binh được điều trị tiểu đường từ tháng 10/2017 đến tháng 12/2023.

Một số bệnh nhân sử dụng thuốc GLP-1, trong khi số khác được kê các loại thuốc truyền thống như Jardiance, Glipizide, và Januvia. Mục tiêu của nghiên cứu là đánh giá ảnh hưởng của thuốc GLP-1 đối với các hệ cơ quan của cơ thể. Kết quả cho thấy thuốc GLP-1 có liên quan đến sự cải thiện đáng kể về sức khỏe nhận thức và hành vi.
Những lợi ích bao gồm giảm nguy cơ co giật cũng như giảm nguy cơ nghiện các chất như rượu, cần sa, chất kích thích, và opioid. Ngoài ra, những người sử dụng thuốc GLP-1 còn giảm nguy cơ tự tử, tự gây hại, chứng cuồng ăn, và các rối loạn tâm thần như tâm thần phân liệt.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thuốc GLP-1 giúp giảm nguy cơ rối loạn nhận thức thần kinh như Alzheimer và sa sút trí tuệ. “Thuốc GLP-1RA tác động lên các thụ thể được biểu hiện trong các khu vực não liên quan đến kiểm soát xung động, phần thưởng và nghiện – điều này có thể giải thích tại sao chúng hiệu quả trong việc kiềm chế sự thèm ăn và các rối loạn nghiện ngập”, bác sĩ Al-Aly giải thích. “Những loại thuốc này cũng làm giảm viêm trong não và dẫn đến giảm cân; cả hai yếu tố này đều có thể cải thiện sức khỏe não bộ và giải thích việc giảm nguy cơ mắc các bệnh như Alzheimer và sa sút trí tuệ”.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng xác nhận các phát hiện trước đó về tiềm năng của thuốc trong việc giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ và các vấn đề tim mạch khác. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những lợi ích này chỉ ở mức khiêm tốn, với mức giảm rủi ro khoảng 10% đến 20%.

Rủi ro tiềm ẩn với hệ tiêu hóa, thận và tụy

Nghiên cứu cũng nhấn mạnh một số tác dụng phụ tiềm ẩn của thuốc GLP-1, bao gồm tăng nguy cơ gặp các vấn đề tiêu hóa như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, và trong một số trường hợp hiếm, gây liệt dạ dày. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn báo cáo rằng thuốc GLP-1 có thể làm tăng nguy cơ viêm tụy và các bệnh về thận.
Họ khuyến cáo các bác sĩ cần cảnh giác với các dấu hiệu của viêm tụy và theo dõi chức năng thận ở những người dùng thuốc GLP-1. Các vấn đề về thận có thể không có triệu chứng cho đến khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng với các lựa chọn điều trị hạn chế.

“Thuốc GLP-1RA có thể mang lại lợi ích sức khỏe rộng rãi”, bác sĩ Al-Aly khẳng định. “Tuy nhiên, chúng không phải là không có rủi ro. Phát hiện của chúng tôi nhấn mạnh khả năng ứng dụng rộng rãi hơn của các loại thuốc này, nhưng cũng chỉ ra những rủi ro quan trọng cần được theo dõi cẩn thận”.

Ảnh: Internet

Những điều cần biết về thuốc GLP-1 dành cho giảm cân

Ozempic, Wegovy, Mounjaro, và Zepbound đều thuộc nhóm thuốc GLP-1. Các loại thuốc này, được sử dụng qua đường tiêm, hoạt động bằng cách mô phỏng các hormone tự nhiên giúp kiềm chế cảm giác thèm ăn và làm chậm quá trình tiêu hóa. Một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường được khuyến nghị khi sử dụng thuốc.

Tất cả các loại thuốc này đã được chứng minh là hiệu quả trong việc giúp mọi người giảm cân.

• Ozempic và Wegovy chứa hoạt chất semaglutide. Ozempic được phê duyệt để điều trị tiểu đường type 2, trong khi Wegovy được phê duyệt để điều trị béo phì và các vấn đề quản lý cân nặng.
• Mounjaro và Zepbound chứa hoạt chất trizepatide. Mounjaro được phê duyệt để điều trị tiểu đường type 2, trong khi Zepbound được phê duyệt để điều trị quản lý cân nặng.

Trong một nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã phân tích ảnh hưởng của thuốc GLP-1 trên 175 kết quả sức khỏe khác nhau. Kết quả cho thấy nhóm thuốc này có thể cải thiện chức năng nhận thức và hành vi, đồng thời giảm nguy cơ bệnh tim mạch và sa sút trí tuệ. Tuy nhiên, chúng cũng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe về thận, tụy và hệ tiêu hóa.
Các chuyên gia khuyến nghị bác sĩ và bệnh nhân nên cân nhắc lợi ích so với rủi ro khi quyết định sử dụng các loại thuốc này.