Chu kỳ ngủ thức không điều độ có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ lên 26%

By Nguyễn Thị Thảo Nhi

Ảnh: Pexels

Việc duy trì tính đều đặn trong giấc ngủ (thức dậy và đi ngủ cùng giờ mỗi ngày) có thể quan trọng hơn cả thời gian ngủ trong việc dự đoán nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Một nghiên cứu mới đây cho thấy, ngay cả khi ngủ đủ giấc, việc có lịch trình ngủ không điều độ vẫn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Ngược lại, duy trì giấc ngủ đều đặn giúp bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Nguy cơ tăng cao ở những người có giấc ngủ không điều độ

Theo nghiên cứu mới được công bố trên Journal of Epidemiology & Community Health, tính đều đặn của giấc ngủ – mức độ bạn duy trì thời gian ngủ và thức dậy cố định – là yếu tố dự báo mạnh mẽ hơn về các biến cố tim mạch chính so với thời lượng giấc ngủ.

Đây là nghiên cứu đầu tiên xem xét tác động đồng thời của cả thời gian ngủ và sự đều đặn của giấc ngủ đối với bệnh tim mạch. Các tác giả nhận thấy nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ, và suy tim tăng đáng kể ở những người có lịch trình ngủ không đều đặn, ngay cả khi họ ngủ đủ số giờ khuyến nghị.

  • Những người duy trì lịch trình ngủ và thức dậy đều đặn nhất có nguy cơ thấp hơn đáng kể đối với các biến cố tim mạch chính.

Chu kỳ ngủ không đều đặn đề cập đến việc thường xuyên thay đổi giờ giấc ngủ, khiến cơ thể bị rối loạn và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ưu tiên tính đều đặn của giấc ngủ trong các hướng dẫn sức khỏe cộng đồng và chăm sóc lâm sàng để hỗ trợ sức khỏe tim mạch”, Tiến sĩ Jean-Philippe Chaput, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Dữ liệu nghiên cứu

  • Số lượng người tham gia: Hơn 72.000 người trong độ tuổi từ 40 đến 79 không có tiền sử các biến cố tim mạch lớn.
  • Nguồn dữ liệu: UK Biobank, cơ sở dữ liệu sinh y học bao gồm thông tin của nửa triệu người tại Anh Quốc.

Để đảm bảo tính chính xác, các nhà nghiên cứu đã kiểm soát nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả, bao gồm tuổi, giới tính, sắc tộc, tiền sử bệnh tim mạch, và sức khỏe tâm thần.

  • Dữ liệu giấc ngủ không dựa trên báo cáo tự khai mà được ghi lại qua thiết bị theo dõi hoạt động trong 7 ngày.
  • Người tham gia được chấm điểm “Chỉ số đều đặn giấc ngủ” (SRI).
    • Điểm cao hơn thể hiện giấc ngủ đều đặn hơn.
    • Điểm thấp hơn thể hiện giấc ngủ không đều đặn.
  • Những người có giấc ngủ không đều đặn (SRI dưới 71,6) có nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn tăng 26%.
  • Những người có giấc ngủ hơi không đều đặn (SRI từ 71,6 đến 87,3) có nguy cơ tăng 8%.

Tầm quan trọng của tính đều đặn

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, mặc dù ngủ đủ số giờ khuyến nghị là rất quan trọng, nhưng nó không đủ để giảm nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn ở những người có thói quen ngủ không đều đặn. Tuy nhiên, đối với những người có giấc ngủ chỉ hơi không đều đặn, việc ngủ đủ giờ lại mang lại lợi ích nhất định trong việc giảm nguy cơ này.

  • Điểm SRI tối thiểu 77,1 giúp giảm 15% nguy cơ biến cố tim mạch, trong khi điểm SRI 80,8 giảm 18%.

Ảnh: Pexels

Tác hại của chu kỳ ngủ không điều độ

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tính đều đặn của giấc ngủ liên quan mật thiết đến sức khỏe tổng thể.

  • Một nghiên cứu năm 2023 trên tạp chí Sleep cho thấy giấc ngủ đều đặn là yếu tố dự báo mạnh hơn cả thời lượng ngủ đối với nguy cơ tử vong. Những người có điểm SRI cao nhất giảm đến 48% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân so với nhóm có điểm thấp nhất.
  • Tiến sĩ Andrew J. K. Phillips cho biết, các chu kỳ ngủ không đều đặn làm rối loạn đồng hồ sinh học 24 giờ của cơ thể, ảnh hưởng đến chức năng sinh lý như trao đổi chất của tế bào.

Cách thiết lập lịch trình ngủ đều đặn

Việc thiết lập lịch trình ngủ đều đặn nằm trong tầm tay, nhưng cần một số điều chỉnh:

  • Đặt báo giờ ngủ: Tạo thói quen đi ngủ và thức dậy cùng giờ mỗi ngày.
  • Xây dựng thói quen thư giãn: Thực hiện các hoạt động giống nhau trước khi ngủ, chẳng hạn như đọc sách hoặc nghe nhạc nhẹ.
  • Giảm caffeine: Hạn chế uống cà phê và ăn no trước khi ngủ.
  • Giảm thời gian sử dụng màn hình: Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước giờ ngủ.
  • Chuẩn bị phòng ngủ: Giữ phòng tối, yên tĩnh và mát mẻ.

Ngay cả khi bạn là người làm ca kíp, hãy cố gắng tạo ra sự đồng nhất tối đa trong lịch trình ngủ của mình”, Tiến sĩ Scott Kutscher khuyến nghị.

Trong nghiên cứu với hơn 72.000 người, những người có lịch trình ngủ không đều đặn có nguy cơ cao hơn mắc các biến cố tim mạch lớn như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Ngủ đủ giấc không đủ để bù đắp rủi ro ở những người có giấc ngủ không điều độ.

Để xây dựng lịch trình ngủ đều đặn, các chuyên gia khuyến nghị thức dậy và đi ngủ cùng giờ mỗi ngày, hạn chế sử dụng màn hình trước khi ngủ, và xây dựng thói quen thư giãn trước khi đi ngủ.