Hội chứng Xám (Gray Baby) do Chloramphenicol gây ra

Khi trẻ em bị ốm, không gì có thể khiến các bậc phụ huynh lo lắng hơn là việc không thể hiểu rõ triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh của con. Trẻ sơ sinh không thể diễn tả những gì đang làm chúng khó chịu, khiến các bậc phụ huynh phải đối mặt với rất nhiều lo âu. Một trong những mối lo đó là việc sử dụng thuốc, trong đó có Chloramphenicol, một loại kháng sinh có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng – Hội chứng Xám (Gray Baby).

Chloramphenicol là gì?

Chloramphenicol là một loại kháng sinh được phát hiện vào năm 1947, được chiết xuất từ vi khuẩn Streptomyces venezuelae. Đây là loại kháng sinh đầu tiên được sản xuất với quy mô lớn và được sử dụng rộng rãi để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm màng não hoặc nhiễm trùng mắt, đặc biệt ở những bệnh nhân dị ứng với penicillin.

Ảnh: Internet

Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, các bác sĩ và nhà khoa học nhận thấy rằng Chloramphenicol có một số tác dụng phụ nghiêm trọng, khiến việc sử dụng thuốc này cho nhiều bệnh lý bị hạn chế. Chloramphenicol vẫn được sử dụng trong điều trị một số bệnh, nhưng không phải là lựa chọn đầu tay đối với mọi bệnh lý.

Hội chứng Xám (Gray Baby) là gì?

Hội Chứng Xám là một phản ứng nguy hiểm và có thể đe dọa tính mạng ở trẻ sơ sinh khi sử dụng thuốc Chloramphenicol. Tình trạng này phổ biến hơn ở những trẻ sinh non vì sự phát triển của gan chưa hoàn chỉnh, khiến cho cơ thể trẻ không thể chuyển hóa và xử lý thuốc một cách hiệu quả. Tuy nhiên, hội chứng này cũng có thể ảnh hưởng đến trẻ em dưới 2 tuổi.

Các triệu chứng của hội chứng Xám bao gồm:

• Da và móng tay trở nên xám do thiếu oxy
• Môi tím tái
• Huyết áp giảm đột ngột
• Trẻ trở nên khó chịu, quấy khóc
• Nôn mửa hoặc tiêu chảy
• Chướng bụng hoặc áp lực trong bụng
• Mất cảm giác thèm ăn

Nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng này sau khi sử dụng Chloramphenicol, các bậc phụ huynh cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức. Điều quan trọng là phải kiểm tra nhãn thuốc để xác định liệu Chloramphenicol có phải là một trong những thuốc trẻ đã sử dụng hay không. Ngoài ra, nếu mẹ đang cho con bú, thuốc cũng có thể truyền qua sữa mẹ, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Ảnh: Internet

Chẩn đoán hội chứng Xám

Chẩn đoán hội chứng Xám thường bắt đầu từ việc xem xét lịch sử y tế và các thuốc mà trẻ đã sử dụng, trong đó bao gồm cả Chloramphenicol. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng không được xác định ngay lập tức, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm các xét nghiệm để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng khác, như:

• Nhiễm trùng huyết sơ sinh
• Chấn thương không phải tai nạn
• Xoắn ruột giữa
• Bệnh tim bẩm sinh
• Các vấn đề về chuyển hóa

Các xét nghiệm máu cần thiết có thể bao gồm:

• Đo đường huyết
• Công thức máu đầy đủ
• Xét nghiệm sinh hóa
• Phân tích khí máu
• Xét nghiệm ammonia huyết thanh
• Đo axit lactic trong huyết thanh

Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang ngực và bụng, CT scan, siêu âm hoặc điện tâm đồ.

Điều trị hội chứng Xám

Khi hội chứng Xám được phát hiện sớm, điều trị kịp thời có thể giúp trẻ hồi phục. Một số phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Hemoperfusion bằng than hoạt tính: Đây là một kỹ thuật giúp loại bỏ Chloramphenicol ra khỏi cơ thể trẻ.
• Trao đổi huyết thanh: Thực hiện trao đổi huyết thanh để thay thế huyết tương chứa Chloramphenicol.
• Các loại kháng sinh thay thế cũng cần thiết để giúp cơ thể trẻ chống lại các nhiễm trùng.
• Cung cấp oxy để giảm bớt gánh nặng cho hệ hô hấp của trẻ.
• Nếu cần thiết, trẻ sẽ được đặt ống thở để hỗ trợ hô hấp.
• Chăn ấm hoặc đèn sưởi có thể được sử dụng để ổn định nhiệt độ cơ thể cho trẻ.

Khi được điều trị kịp thời và đúng cách, tình trạng của trẻ sẽ được cải thiện và tránh được những biến chứng nguy hiểm.

Ảnh: Internet

Phòng ngừa hội chứng Xám

Chloramphenicol không phải là thuốc bán tự do, vì vậy nó cần phải được kê đơn. Các bậc phụ huynh cần phải đọc kỹ các cảnh báo trên nhãn thuốc trước khi cho trẻ dùng, dù là thuốc theo đơn hay thuốc tự kê đơn. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào về loại thuốc mà trẻ sử dụng, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa hoặc dược sĩ.

Khi bắt đầu cho trẻ sử dụng thuốc mới, các bậc phụ huynh nên theo dõi sát sao các dấu hiệu có thể là tác dụng phụ. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào của hội chứng Xám, như da và môi tím tái, quấy khóc, nôn mửa, hay khó thở, hãy đưa trẻ đến ngay bác sĩ hoặc cơ sở y tế gần nhất.

Hội chứng Xám (Gray Baby) do Chloramphenicol là một phản ứng nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng của trẻ sơ sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Các bậc phụ huynh cần thận trọng khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cho trẻ, đặc biệt là những loại thuốc có thể có tác dụng phụ nghiêm trọng. Việc phòng ngừa, nhận diện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ và ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn.