Cuộc đối đầu thương mại Mỹ – Trung có thể dẫn đến chiến tranh tài chính toàn diện

Cuối cùng, Donald Trump vừa nhượng bộ vừa tiếp tục tăng thuế quan. Trong khi Tổng thống Mỹ thông báo tạm hoãn các mức thuế “đối ứng” đối với hầu hết các đối tác thương mại lớn trong vòng 90 ngày vào hôm thứ Tư, ông cũng đã nâng mức thuế đối với Trung Quốc từ 104% lên 125%. Hệ quả là gì? Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn tiếp tục đối đầu trả đũa lẫn nhau, đe dọa làm tê liệt 600 tỷ USD thương mại song phương và có thể dẫn đến tình hình vượt tầm kiểm soát.

Ảnh: AFP

Trước khi các mức thuế mới được áp dụng, các nhà phân tích của Goldman Sachs đã dự đoán rằng mức thuế 104% sẽ khiến tăng trưởng GDP của Trung Quốc giảm 2,4 phần trăm, đồng nghĩa với việc Bắc Kinh sẽ khó đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế của mình trong năm nay. Ngân hàng này cho rằng, mức thuế cao hơn của Mỹ sẽ gây thiệt hại ngày càng giảm, với tác động tối đa chỉ khoảng 2,9 phần trăm.

Việc Trump hoãn thuế đối với các quốc gia khác tạo ra một khoảng thở cho Trung Quốc vì nó cho phép các hàng hóa trung gian và hàng hóa chuyển tải của Trung Quốc vẫn tiếp tục lưu thông sang Mỹ qua các nước thứ ba như Việt Nam. Trong khi đó, Hồng Kông không áp thuế đối với hàng hóa Mỹ, tạo ra một lỗ hổng lớn qua đó hàng hóa vẫn có thể tiếp tục nhập khẩu vào Trung Quốc với mức giá trước khi Trump áp thuế.

Điều này tạo ra một không gian thở nhưng cũng có dấu hiệu cho thấy việc leo thang thêm có thể khiến hai quốc gia này sử dụng hệ thống tài chính liên kết của mình như một vũ khí. Khi được hỏi trên Fox News hôm thứ Tư về khả năng hủy niêm yết các công ty Trung Quốc khỏi Phố Wall, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết “Tất cả mọi thứ đều có thể xảy ra”.

Về phía Trung Quốc, quyền tiếp cận thị trường vẫn rất quan trọng đối với các công ty giá trị nhất của Mỹ. Năm ngoái, Trung Quốc đại lục chiếm 17% doanh thu toàn cầu của Apple và 21% doanh thu của Tesla. Trong khi đó, lo ngại rằng Trung Quốc có thể bán bớt một phần trong số 760 tỷ USD trái phiếu kho bạc Mỹ mà họ đang nắm giữ đã làm gia tăng sự lo ngại trên thị trường trái phiếu trong tuần này.

Ảnh: AFP

Tuy nhiên, mặc dù có sự đe dọa và lo sợ, một tài liệu trắng được Văn phòng Thông tin Hội đồng Nhà nước Trung Quốc công bố vào cùng ngày với sự thay đổi của Trump nhấn mạnh những lợi ích của thương mại song phương. Tài liệu này kết luận bằng một lời kêu gọi giải quyết những quan ngại của cả hai bên “thông qua đối thoại và tham vấn bình đẳng”. Các cuộc đàm phán có thể bắt đầu từ những vấn đề nhỏ như làm rõ quyền sở hữu của nền tảng mạng xã hội TikTok hoặc hủy bỏ vòng thuế quan mới nhất.

Bước đầu tiên, ai đó cần giơ tay hòa bình. Đội ngũ của Trump cho biết ông đang chờ một cuộc gọi từ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Mặc dù việc các lãnh đạo Trung Quốc trực tiếp liên lạc là khá hiếm, và Bắc Kinh không phải là bên khởi đầu cuộc chiến này, nhưng họ có cơ hội để làm dịu đi tình hình nguy hiểm hiện nay.