Giá vàng tăng vọt đe dọa làm lu mờ mùa lễ hội tại Ấn Độ

By Bùi Thị Thanh Thảo

Dưới ánh đèn lấp lánh của những cửa hàng trang sức ở Mumbai, không khí lễ hội Dussehra và Diwali sắp tới thường mang theo niềm vui mua vàng – biểu tượng của sự thịnh vượng và may mắn trong văn hóa Ấn Độ. Nhưng năm 2025, ánh vàng dường như đang bị che mờ bởi giá cả kỷ lục, khi vàng đạt mức 109.840 rupee/10 gram, tăng 42% từ đầu năm. Với vị thế là nước tiêu thụ vàng lớn thứ hai thế giới, nhu cầu vàng giảm sút tại Ấn Độ không chỉ ảnh hưởng đến thị trường nội địa mà còn có thể kìm hãm đà tăng giá vàng toàn cầu, đồng thời tác động đến cán cân thương mại của quốc gia này.

Theo Reuters ngày 15 tháng 9 năm 2025, nhu cầu vàng tại Ấn Độ trong quý cuối năm – thời điểm diễn ra các lễ hội lớn và mùa cưới – dự kiến giảm 10-15% về khối lượng so với năm ngoái, đạt khoảng 265,8 tấn. Amit Modak, CEO của PN Gadgil and Sons, cho biết tại Hội nghị Vàng Ấn Độ ở New Delhi: “Người tiêu dùng có ngân sách cố định, nhưng giá vàng tăng mạnh khiến họ không thể theo kịp.” Năm ngoái, nhu cầu vàng được thúc đẩy bởi đợt giảm thuế nhập khẩu từ 15% xuống 6%, giúp kiềm chế buôn lậu và kích thích mua sắm trước lễ hội.

Dussehra và Diwali, hai lễ hội quan trọng vào tháng 10, luôn là thời điểm người Ấn Độ đổ xô mua vàng như một hành động mang ý nghĩa tâm linh, cầu mong sự giàu có từ nữ thần Lakshmi. Quý 4 thường chiếm khoảng một phần ba doanh số vàng hàng năm của Ấn Độ, nhưng giá vàng tăng 42% từ đầu năm 2025, sau khi đã tăng 21% trong năm 2024, đang khiến người mua chùn bước. Dù vậy, tâm lý người tiêu dùng đã cải thiện trong vài tuần gần đây, và theo Sachin Jain, CEO của World Gold Council tại Ấn Độ, giá trị tiêu thụ vàng vẫn sẽ cao hơn do giá tăng, ngay cả khi khối lượng giảm.

Credit: Energy News

Mặc dù nhu cầu trang sức có thể sụt giảm, nhu cầu đầu tư vào vàng, đặc biệt qua các quỹ ETF, đang tăng trưởng. Jain cho biết vàng mang lại lợi nhuận vượt trội so với các loại tài sản khác, thu hút các nhà đầu tư tìm kiếm sự an toàn trong bối cảnh kinh tế bất ổn. Các quỹ ETF vàng tại Ấn Độ ghi nhận dòng vốn mạnh mẽ, phản ánh xu hướng chuyển từ mua vàng vật lý sang các hình thức đầu tư linh hoạt hơn.

Chính phủ Ấn Độ cũng hỗ trợ tiêu dùng bằng cách cắt giảm thuế hàng hóa và dịch vụ (GST) đối với nhiều mặt hàng, từ xà phòng đến ô tô nhỏ, giúp người dân có thêm thu nhập khả dụng. Harshad Ajmera, từ JJ Gold House ở Kolkata, nhận định rằng chính sách này có thể thúc đẩy mua vàng bán lẻ, đặc biệt trong mùa lễ hội. Tuy nhiên, với ngân sách hạn chế, nhiều gia đình có thể ưu tiên các nhu cầu thiết yếu khác thay vì trang sức vàng đắt đỏ.

Sự suy giảm nhu cầu vàng tại Ấn Độ, nước tiêu thụ vàng lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc, có thể kìm hãm đà tăng giá vàng toàn cầu, vốn vừa đạt kỷ lục tuần trước. Tuy nhiên, điều này lại mang lợi ích cho kinh tế Ấn Độ. Giảm nhập khẩu vàng sẽ giúp thu hẹp thâm hụt thương mại, hỗ trợ đồng rupee – vốn đang chịu áp lực từ lạm phát và biến động tỷ giá. Năm ngoái, việc cắt giảm thuế nhập khẩu đã giúp hợp pháp hóa dòng vàng, nhưng giá cao hiện nay có thể khiến nhập khẩu giảm, mang lại tác động tích cực cho cán cân thanh toán.

Dù vậy, vàng vẫn giữ vai trò trung tâm trong văn hóa và kinh tế Ấn Độ. Từ những chiếc vòng cổ lấp lánh trong tiệc cưới đến các khoản đầu tư dài hạn, vàng không chỉ là tài sản mà còn là biểu tượng của sự ổn định và truyền thống. Sự suy giảm về khối lượng tiêu thụ có thể chỉ là tạm thời, khi người Ấn Độ luôn tìm cách thích nghi với giá cả để duy trì thói quen mua vàng trong những dịp đặc biệt.

Mùa lễ hội năm 2025 tại Ấn Độ sẽ là phép thử cho sự cân bằng giữa truyền thống và thực tế kinh tế. Giá vàng cao kỷ lục có thể làm giảm sức mua trang sức, nhưng nhu cầu đầu tư và chính sách thuế hỗ trợ đang mở ra những cơ hội mới. Trong bối cảnh này, các nhà bán lẻ như PN Gadgil và JJ Gold House đang tìm cách thích nghi, từ cung cấp sản phẩm nhẹ hơn đến khuyến khích đầu tư vàng kỹ thuật số. Dù ánh vàng có thể kém rực rỡ trong mùa lễ hội này, sức hút của nó trong trái tim người Ấn Độ vẫn không hề suy giảm. Với Dussehra và Diwali đang đến gần, câu hỏi đặt ra là liệu truyền thống có đủ sức vượt qua thách thức giá cả, hay người tiêu dùng sẽ chọn những con đường mới để gìn giữ giá trị của vàng.