Ngành công nghệ thông tin Ấn Độ lo lắng trước đề xuất thuế thuê ngoài của Mỹ

By Bùi Thị Thanh Thảo

Ngành công nghệ thông tin (CNTT) trị giá 283 tỷ USD của Ấn Độ, vốn từ lâu đã là động lực quan trọng của nền kinh tế quốc gia, đang đối mặt với một giai đoạn bất ổn kéo dài khi Mỹ đề xuất áp thuế 25% đối với các công ty Mỹ sử dụng dịch vụ thuê ngoài từ nước ngoài. Dự luật có tên “Halting International Relocation of Employment Act” (HIRE Act), do Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Bernie Moreno đưa ra, không chỉ đặt ra thách thức lớn cho ngành CNTT Ấn Độ mà còn có thể làm thay đổi cách các công ty lớn trên toàn cầu mua dịch vụ công nghệ từ quốc gia này. Dù dự luật khó có khả năng được thông qua dưới dạng hiện tại, nhưng nó đã làm dấy lên mối lo ngại sâu sắc và những hệ lụy tiềm tàng đối với một trong những ngành xuất khẩu chủ lực của Ấn Độ.

Dự luật HIRE Act, được giới thiệu vào tuần trước, nhằm mục đích khuyến khích việc làm trong nước tại Mỹ bằng cách đánh thuế các công ty thuê lao động nước ngoài thay vì người lao động Mỹ. Theo đó, các khoản thanh toán cho dịch vụ thuê ngoài sẽ phải chịu mức thuế 25% và không được khấu trừ thuế thu nhập. Nguồn thu từ thuế này sẽ được chuyển vào một quỹ mới có tên “Domestic Workforce Fund” để tài trợ cho các chương trình phát triển lực lượng lao động, đào tạo lại và các sáng kiến hỗ trợ cộng đồng bị ảnh hưởng bởi mất việc làm tại Mỹ. Ngoài ra, dự luật còn tăng mạnh mức phạt đối với các công ty không nộp thuế này, từ 0,5% lên 50% mỗi tháng nếu không tuân thủ, đồng thời yêu cầu các công ty Mỹ nộp báo cáo chi tiết về các khoản thanh toán thuê ngoài.

Thời điểm dự luật được đề xuất không thể tồi tệ hơn đối với ngành CNTT Ấn Độ. Thị trường Mỹ, chiếm hơn 50% xuất khẩu dịch vụ phần mềm của Ấn Độ (tương đương khoảng 225 tỷ USD trong năm tài chính 2024-25), đang chứng kiến sự sụt giảm nhu cầu do áp lực lạm phát và sự không chắc chắn về thuế quan. Các công ty như Tata Consultancy Services (TCS), Infosys, HCLTech, Wipro, Tech Mahindra và LTIMindtree, vốn phụ thuộc lớn vào các hợp đồng từ Mỹ, đang đối mặt với tăng trưởng doanh thu yếu và sự chậm trễ trong việc ký kết các hợp đồng không thiết yếu. Theo ông Jignesh Thakkar, trưởng bộ phận tuân thủ của EY India, trong một số trường hợp, khi kết hợp với các loại thuế liên bang, tiểu bang và địa phương, mức thuế tổng cộng đối với các khoản thanh toán thuê ngoài có thể lên tới 60%, làm tăng đáng kể chi phí cho các công ty Mỹ sử dụng dịch vụ từ Ấn Độ.

Credit: ScanX

Ngành CNTT Ấn Độ, với hơn ba thập kỷ phát triển mạnh mẽ, đã trở thành trụ cột kinh tế, đóng góp hơn 7% vào GDP quốc gia và phục vụ các khách hàng lớn như Apple, American Express, Cisco, Citigroup, FedEx và Home Depot. Tuy nhiên, dự luật HIRE Act có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng dịch vụ công nghệ toàn cầu, đặc biệt là tại các trung tâm năng lực toàn cầu (GCCs) của các công ty Mỹ tại Ấn Độ. Những GCC này đã chuyển đổi từ các văn phòng hỗ trợ chi phí thấp thành các trung tâm đổi mới giá trị cao, hỗ trợ hoạt động, tài chính, nghiên cứu và phát triển. Theo ông Yugal Joshi, đối tác của Everest Group, việc rút lui khỏi các công việc hiện có sẽ rất khó khăn, nhưng các kế hoạch mở rộng hoặc thiết lập mới có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Các chuyên gia nhận định rằng dự luật này, dù khó được thông qua ngay lập tức, sẽ tạo ra một sự thay đổi dần dần trong cách các công ty Mỹ mua dịch vụ CNTT. “Khi tiếng ồn chính trị biến thành rủi ro pháp lý, khách hàng sẽ nhanh chóng đưa ra các biện pháp dự phòng, mở lại đàm phán giá cả và yêu cầu linh hoạt hơn trong giao hàng”, ông Saurabh Gupta, Chủ tịch HFS Research, nhận xét. Điều này có thể dẫn đến việc các hợp đồng bị trì hoãn, kéo dài thời gian ký kết hoặc thậm chí bị hủy bỏ, gây áp lực lớn lên các công ty CNTT Ấn Độ vốn đã phải đối mặt với chi phí tăng cao tại Mỹ và nhu cầu chi tiêu công nghệ giảm sút.

Dự luật HIRE Act đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các công ty Mỹ phụ thuộc vào dịch vụ thuê ngoài. Bà Sophie Alcorn, Giám đốc điều hành Alcorn Immigration Law, cho rằng nếu dự luật được thông qua, các công ty này sẽ khởi kiện để thách thức các khía cạnh của luật. “Một dự luật như thế này sẽ đối mặt với rất nhiều phản ứng dữ dội từ các công ty Mỹ phụ thuộc vào thuê ngoài”, bà nói. Các chuyên gia cũng đồng tình rằng việc thực thi các quy định này sẽ gặp nhiều trở ngại thực tế, và khả năng cao là một phiên bản “giảm nhẹ” với các điều khoản hẹp hơn hoặc hoãn thi hành sẽ được xem xét.

Tuy nhiên, áp lực chính trị tại Mỹ nhằm giảm sự phụ thuộc vào thuê ngoài nước ngoài đang gia tăng. Ý tưởng áp thuế dịch vụ, tương tự như thuế đối với hàng hóa, đã nhận được sự ủng hộ từ một số nhân vật có ảnh hưởng, như cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro và nhà bình luận cực hữu Jack Posobiec. Điều này làm gia tăng mối lo ngại rằng, ngay cả khi dự luật không trở thành luật ngay lập tức, nó vẫn có thể được sử dụng như đòn bẩy trong các cuộc đàm phán thương mại rộng lớn hơn giữa Mỹ và Ấn Độ.

Về phía Ấn Độ, các công ty CNTT và tổ chức ngành như Nasscom đang tích cực làm việc với các tập đoàn toàn cầu và chính phủ nước ngoài để bảo vệ lợi ích của ngành. Tuy nhiên, với việc các công ty Mỹ có khả năng trì hoãn các hợp đồng mới hoặc yêu cầu giảm giá, các công ty Ấn Độ như TCS và Infosys có thể phải đối mặt với áp lực về lợi nhuận và tốc độ ký kết hợp đồng. “Các hợp đồng được ký có thể sẽ là những hợp đồng dài hạn, với chiết khấu trong ngắn hạn”, một chuyên gia ngành nhận định.

Dù đối mặt với nhiều khó khăn, ngành CNTT Ấn Độ vẫn có những lợi thế để vượt qua cơn bão này. Các công ty Ấn Độ đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào visa H-1B, với mức giảm 56% trong 8 năm qua, và đang mở rộng các trung tâm giao hàng tại Mỹ và EU để giảm thiểu rủi ro thuế quan. Ngoài ra, nhu cầu về nhân tài chuyên môn cao tại Mỹ vẫn là một vấn đề chưa thể giải quyết trong ngắn hạn, như ông Bharath Reddy, đối tác tại CAM, nhấn mạnh: “Sự thiếu hụt nhân lực phù hợp tại Mỹ sẽ tiếp tục là vấn đề, và điều này chỉ có thể được giải quyết thông qua thuê ngoài trong tương lai gần”.

Hơn nữa, Ấn Độ đang nỗ lực đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, với các quốc gia như châu Âu và các khu vực khác được xem là điểm đến tiềm năng. Dù vậy, với 50-65% doanh thu của các công ty CNTT lớn đến từ Bắc Mỹ, bất kỳ sự gián đoạn nào trong mối quan hệ thương mại Mỹ-Ấn cũng sẽ để lại hậu quả đáng kể.

Dự luật HIRE Act, dù chỉ mới ở giai đoạn đề xuất, đã tạo ra một làn sóng lo ngại trong ngành CNTT Ấn Độ, vốn đang phải đối mặt với những thách thức nội tại như tăng trưởng doanh thu yếu và sự không chắc chắn về kinh tế toàn cầu. Trong khi các công ty Mỹ có thể sẽ đẩy mạnh vận động hành lang và kiện tụng để ngăn chặn hoặc làm dịu dự luật, ngành CNTT Ấn Độ cần chuẩn bị cho những kịch bản xấu nhất, từ việc tái cấu trúc hợp đồng đến đa dạng hóa thị trường. Dù tương lai vẫn còn bất định, khả năng thích ứng và sức mạnh của ngành CNTT Ấn Độ sẽ là chìa khóa để vượt qua giai đoạn đầy thử thách này.